Cheetah fyrir 18 árum Fjöldi lestra: 294

Heimspeki og Yoga

Ég var að spá hvort einhver gæti nefnt mér nöfn einhverra heimspekinga sem að tengjast yoga?

Hvort það séu til einhverjar sérstakar heimspeki kenningar sem þið vitið um að eru þekktar innan yoga?

Eða eitthvað annað? :)

Everyone lets kill a Death metal star! :D

poloq fyrir 18 árum

Ég hélt að yoga væri heimspeki í sjálfu sér, tengist hugleiðslu og öðru.

—Halldó

Fyrra álit

gthth fyrir 18 árum

Ég hélt að yoga væri hugleiðsla sem tengdist heimspeki ekki neitt :)

___________________________________

Fyrra álit

poloq fyrir 18 árum

Ok kannski ekki sem fræðigrein, allavega ekki eins og hún er kennd í háskólum en hún er samt heimspeki í vissum skilningi.

Það er verið að velta fyrir sér spurningunni um vitund og hvernig hún virkar.

—Halldó

Fyrra álit

gthth fyrir 18 árum

Ég hef tvennt við þetta að athuga. Misskildu mig samt ekki sem svo að ég sé ekki opinn fyrir víðari skilningi á heimspeki; skilgreiningin á það hins vegar til að verða allt of víð hjá fólki og þess vegna finnst mér rétt að ögra hugmyndum fólks stundum.

Í fyrsta lagi er orðið “heimspeki”, þótt margrætt sé, öðru fremur notað sem þýðing á “philosophy” og skyldum orðum; en það eru orð sem standa fyrir gríska rökræðuhefð sem við höfum þegið í arf, eins og svo margt annað úr fornöld. Í ákveðnum skilningi má því segja aðþað sem stendur utan þessarar hefðar og er ekki í tengslum við hana sé ekki heimspeki. Taktu eftir að fræðigreinin heimspeki, sem er kennd í skólum úti um allar jarðir, er einmitt skilgetið afkvæmi þessarar hefðar. Þetta er í raun kjarnamerking orðsins og önnur notkun orðsins er meira og minna öll með hliðsjón af þessu.

Í öðru lagi (jafnvel þótt við einskorðum ekki notkun orðsins “heimspeki” við gríska rökræðuhefð og hennar Nachleben) þá eru bersýnilega ekki allar hugleiðingar heimspeki, ekki einu sinni þótt þær fjalli að verulegu leyti um sama efni. Til dæmis hafa heimspekingar fjallað um ríkisvald en það er ekki öll umfjöllun um ríkisvald stjórnmálaheimspeki, heldur er henni stundum betur lýst sem stjórnmálafræði; viðfangsefni stjórnmálaheimspeki og stjórnmálafræði getur verið það sama en greinarnar fjalla þá ekki á sama hátt um viðfangsefni sitt.

Á sama hátt er ekki öll umfjöllun um vitund og hvernig hún virkar heimspeki. Stundum er henni betur lýst sem vísindum; stundum er henni kannski betur lýst sem einhvers konar dulspeki.

Ég er enginn sérfræðingur um jóga, en ég sé ekki í fljótu bragði að hún flokkist sjálfkrafa sem heimspeki þrátt fyrir að hún fjalli um vitundina og hvernig hún virkar. Með þessu er ég ekki endilega að segja að hún geri það alls ekki, megi bara alls ekki kallast heimspeki. Eins og ég sagði í upphafi er ég meira að ögra núna. En ef við köllumjóga heimspeki, þá gerum við það fyrst og fremst andspænis bakgrunni þessarar grísku rökræðuhefðar sem ég minntist á áðan og arfleifðar hennar og þá má spyrja á hvaða forsendum við gerum það; hvað í fari jóga gerir að verkum að við viljum kalla það sama nafni og heimspeki. Það eitt að fjalla á einhvern hátt um vitundina - sem sagt eitt viðfangsefni sem fjallað hefur verið um í heimspeki líka - finnst mér frekar þunnt.

___________________________________

Fyrra álit

poloq fyrir 18 árum

Ég veit líka mjög lítið um yoga og því get ég ekki fullyrt neitt.
En það litla sem ég veit finnst mér falla beint að þeirri heimspeki sem ég þekki.

Eins og barnið sagði og eins og stendur við inngang þessa áhugamáls, þá er heimspekin rannsókn á möguleikum.

Var philosophy til forna ekki fræðin um allt, eðlisfræði, efnafræði, sálfræði, málflutningsfræði og rökfræði og miklu fleira?

—Halldó

Fyrra álit

gthth fyrir 18 árum

Jújú, heimspeki fól í sér meira (ég segi ekki allt) til forna. Rökfræðin er nú enn þá undirgrein hemspekinnar :)

___________________________________

Fyrra álit

Cheetah fyrir 18 árum

Afsakið, en ég er ekki að reina vera dónaleg…. já eða “þunn” eins og þú orðar það.

En bara ef þú myndir slá inn orðinu yoga á leit.is
og tékka aðeins á þessu, þá kemur mjög oft fram “heimspekin á bakvið yoga” og “heimspekin á bak við rope yoga”. Þannig að útfrá því, þá… jú myndi nú einhver seigja að það lægi heimspeki bak við yoga.

Everyone lets kill a Death metal star! :D

Fyrra álit

gthth fyrir 18 árum

Nú er það auðvitað svo að það á enginn einkarétt á orðinu heimspeki. Hver sem er má nota það eins og hann vill. Hins vegar hefur orðið ákveðna hefðbundna merkingu, það stendur fyrir tiltekið fyrirbæri; og ég er bara að segja að það er alls ekki ljóst að það fyrirbæri sem venjulega er kallað heimspeki hafi nein tengsl við yoga óháð því hvort einhver tekur sér orðið “heimspeki” í munn þegar hann talar um yoga.

Það er líka ekki skrítið að fólk tali um “heimspekina” í þessu og hinu, enda er heimspekin afar misskilin - það eru einfaldlega margir sem vita ekki hvað heimspeki er og um hvað hún snýst. Þetta er mjög greinilegt af ágætum skerf nýnema í heimspeki við HÍ; sumir koma og uppgötva svo að heimspeki er alls ekki það sem þeir héldu; hún er ekki eitthvað sem allir hafa jafnrétt fyrir sér um og þess vegna eigi þeir að fá 10 á öllum prófum; hún felst ekki í því að maður segi sína skoðun á málinu; hún er ekki málsháttagerð; hún felst ekki í því að hljóma djúpur og segja eitthvað sniðugt eða eitthvað sem er erfitt að skilja, eitthvað torrætt. Þessu fólki gegngur ekki vel þegar það byrjar, vegna þess að það hefur misskilið illa hvað heimspeki er. En það eru reyndar margir í þessum sporum, segja eitthvað rugl og segja svo eins og Þorsteinn Guðmundsson í námsmannaþjónustu auglýsingum “Þetta er svona sem maður lærir í heimspeki”. Nú? Ekki varð ég var við það.

Eins og ég sagði, þá á að sjálfsögðu enginn einkarétt á orðinu “heimspeki”. Orðið hefur ákveðna kjarnamerkingu en það er fullkomlega eðlilegt að fólk noti orðið líka í yfirfærðri merkingu. Þá væri samt ágætt ef það væru einhver tengsl við eldri notkun orðsins, að það sem tekið er upp á að nefna með nafninu heimspeki sé á einhvern hátt líkt eða sambærilegt því sem orðið hefur hingað til staðið fyrir. Mér virðist yoga og ýmislegt annað vera kallað heimspeki í krafti þess eins að í því felst eitthvert viðhorf til lífsins og tilverunnar. En heimspeki er annað og meira en það og því finnst mér þau tengsl fremur ófullnægjandi. Ég kýs að kalla það frekar lífsspeki til aðgreiningar.

Ég ítreka nú samt til að koma í veg fyrir misskilning: Ég er ekki að halda því fram að ég sé mjög fróður um yoga og það má vel vera að það sé einhver heimspeki tengd þeirri iðju. Ég er bara að segja að mér er ekki ljóst að yoga teljist sjálfkrafa vera heimspeki bara af því að í því er fólgin hugleiðsla. Það er ekki öll hugleiðsla og það eru ekki allar pælingar heimspeki.

Með orðinu “þunnur” átti ég ekki við “heimskulegt” eða neitt slíkt (skildirðu það þannig?); ég átti bara við “ósannfærandi”, “ekki knýjandi”.

___________________________________

Fyrra álit

Cheetah fyrir 18 árum

Já.. ég hef greinilega misskilið þig þarna, hélt þú værir að meina að ég væri grunn eða bara bókstaflega heimsk.

Mér finnst það reindar soldið þröng greining hjá þér að tengja heimspeki svona mikið við gamla tímann, þótt Sókrates kallin hafi verið óskup fínn kall að velta öllu fyrir sér og fá fólk til að hugsa með því að spyrja það út í allt mögulegt.. þá voru nú fleirri sem kallaðir voru heimspekingar, t.d. Platón og Aristóteles… og eflaust mun fleirri sem ég man ekki eftir akkúrat núna.

En þrátt fyrir þetta þá gæti það svo sem verið að það sem fólk kalli “yoga heimspeki” sé í raun of mikil túlkun og á skjön… en ég er að kynna mér þetta (er að skrifa ritgerð um heimspeki yoga:) ).

Everyone lets kill a Death metal star! :D

Fyrra álit

gthth fyrir 18 árum

Kannski að ég árétti afstöðu mína aðeins: Ég tengi heimspeki alls ekki bara við einhvern einn einstakling, hvorki Sókrates, Platon eða Aristóteles. Ég er fyrst og fremst að halda því fram að heimspeki sé í hnotskurn ákveðin grísk rökræðuhefð og arfleifð hennar - og það felur í sér a.m.k. alla vestræna heimspeki frá því fyrir daga Sókratesar til dagsins í dag. Ég tel að ég sé ekki að tengja of mikið við gamla tímann; ég vil alls ekki útiloka allt það sem ekki er forngrísk heimspeki. Hins vegar legg ég áherslu á rætur og sögulegan uppruna heimspekinnar í útskýringu á því hvað hún er. Og ef við notum orðið um eitthvað sem er ekki í neinum tengslum við þetta - sem er auðvitað allt í lagi að gera - þá finnst mér að það ættu samt að vera einhver umtalsverð líkindi eða samsvörun. Annars erum við að bjóða heim hættunni á misskilningi og ruglingi með því að nota sama orðið um mjög ólíka hluti sem eiga ekkert sameiginlegt og það í tilfelli þar sem um óáþreifanlegt fyrirbæri er að ræða sem er ekki hægt að benda á eins og sjónvörp og sófasett ef það þarf að leiðrétta misskilning. Þess vegna finnst mér ágætt að nota t.d. orð eins og “lífsspeki” eða bara “speki” eða “spakmæli” o.s.frv. til aðgreiningar.

___________________________________

Fyrra álit

phi fyrir 18 árum

Ég las, þegar ég var um fjórtán ára, bók eftir Ramacharaka sem hét Jógaheimspeki. Í þeirri bók fann ég lítið sem ég gat tengt heimspeki, hann talaði um árur og hvernig heilaköngullinn (sem svo heppilega vildi til hafði engan útskýrðan tilgang skv. læknisfræðinni) þjónaði tilgangi sem sambandsstöð milli andans og líkamans. Að mínu mati er þetta bara blanda af dulspeki, hjávísindum og “gáfulegum orðum”. Ef þú hefur virkilega áhuga á þessu geturðu flett nafninu Yogi Ramacharaka upp.

Science. It works, bitches.! ^_^

Fyrra álit

gthth fyrir 18 árum

Nú hélt Descartes þessu sama fram um heilaköngulinn. En hann taldi sig raunar vera að stunda vísindi með því, ekki heimspeki.

___________________________________

Fyrra álit

phi fyrir 18 árum

Já, það stemmir. Var að enda við að lesa grein um heilaköngulinn á Wikipedia til að rifja upp hvort menn hefðu nú örugglega ekki í seinni tíð fundið út hvort hann gerði nú ekki eitthvað þar sem þetta kemur allt fram undir “Myths”.

Science. It works, bitches.! ^_^

Fyrra álit

Heimspeki

Heimspeki

Ofurhugar

Stjórnendur

Hverjir eru inni

Korkar - Heimspekilegar umræður

Heimspeki og Yoga

Dýr

Dægurmál

Fræði

Leikir

Lífið

Lífsstíll

Margmiðlun

Menning

Skjár

Sport

Tónlist

Tækni

Vélar

Hugi