Já það er hægt að nota t.d Notepad (eða hvaða annan textaritil sem er) til að skrifa forritstexta. En jafnvel þótt kominn sé forritstexti er sú textaskrá sem inniheldur hann ekki keyranleg beint sem forrit. Til þess að gera keyrslu forritsins mögulega eru aðalega notaðar tvær mismunandi gerðir forrita, annarsvegar túlkur (interpreter) og hinsvegar þýðandi (compiler). Þessi forrit hafa í raun sama markmið en nálgast það markmið á mjög ólíkann hátt. Markmið þeirra er að umtúlka skipaninrnar sem gefnar eru í texta forritunarmálsins yfir í mál sem örgjörvi tölvunnar skilur, en það er í raun bara löng runa af tölum.
Túlkurinn gerir þetta með því að renna í gegnum forritstextann skipun fyrir skipun og umtúlkar hverja skipun jafnóðum og sendir hana í keyrslu áður en hann snýr sér að næstu skipun og þannig koll af kolli uns komið er að enda forritsins.
Þýðandi gerir þetta hinsvegar með því að horfa á forritstextan í heild, renna yfir hann (oft nokkrum sinnum) og skila út nýrri skrá sem inniheldur allar forritskipanirnar umtúlkaðar yfir í vélarmál. Þessi nýja skrá er þá keyranleg beint og dæmi um slíkar skrár eru allar þær skrár sem Windows notendur þekkja með endingunni .EXE (EXEcutable = keyranleg skrá).
Fyrir flest forritunarmál hafa verið skrifaðir bæði þýðendur og túlkar og sum mál notast raunar við blöndu af þessum tveim aðferðum. Algengast er að ákveðin forritunar mál séu nær alltaf túlkuð eða þýdd. Þannig eru mál eins og C, C++, og Pascal lang oftast þýdd, en mál eins og PHP, Perl, og Python yfirleitt alltaf túlkuð.
Það sem að ofan er sagt gefur það í skyn að ritillinn fyrir forritstextann og þýðandinn/túlkurinn þurfi alltaf að vera aðskilin forrit. Svo þarf þó ekki alltaf að vera því að það eru til mörg forritunar umhverfi (sem er þá enn eitt forritið) sem halda utan um þessa tvo þætti og allt það sem þarf til að þróa forrit á þægilegan og aðgengilegann hátt. Slík forrit eru á ensku nefnd Integrated Development Environment (IDE) og dæmi um tvö þekkt slík eru: Visual Studio frá Microsoft og KDevelop sem keyrir undir KDE á Linux.