Systirin var að deyja í þessu dæmi minnir mig.

Svo þá er bara spurning um hver á meiri rétt á lífi.

þá ertu ekki bara öðrvísi en ég, heldur eitthvað veikur

Ó. En hvað ef ég var alinn upp í samfélagi í Afríku þar sem þykir eðlilegt að drepa fjölskyldu þess manns sem maður hefnir sín á? Að það væri það eina sem kæmi til greina ef ég vildi réttlæti.
Nei, ég er ekki að snúa út úr. Ég er að benda á að fólk er mismunandi og að siðferði er ekki meðfætt.
Ég væri víst bara öðruvísi. (Þ.e. Í því tilviki, auðvitað gæti þetta verið annað dæmi þar sem ég væri jú, veikur á geði.)

Réttlætiskennd er eitthvað sem allir þurfa að hafa til þess að fúnkera í samfélaginu í fyrsta lagi, þannig að ef réttlætiskenndin þín segir þér að drepa alla fjölskylduna hanns líka, þá væriru sennilega alveg eins og hann áður en það gerðist.

Nei.

Réttlætiskennd er ekki eitthvað sem allir þurfa að hafa til að fúnkera í samfélaginu. Samfélagið ákvarðar réttlætiskennd einstaklinganna sem búa í því.

Í fyrsta lagi er réttlæti bara hugtak sem við höfum búið til og hefur í raun enga raunverulega merkingu.
Og réttlætiskennd og siðferði eru ekki meðfæddir eiginleikar.
Þér finnst kannski rangt að pynda ketti?
en barn sem er alið upp hjá ættbálki í Afríku þar sem fólk pyndar ketti daglega myndi ekki finnast það rangt.


Hugurinn er eins og tómt blað þegar hann fæðist. Samfélagið mótar hann.

Þú ert einmitt að ganga gegn því sem ég var að segja.

Ofbeldi er lögum samkvæmt bannað því það er tilgangslaust og leiðir einfaldlega af sér meira ofbeldi, þetta er talin góð og gild skoðun í öllum siðmenntuðum samfélögum heims.

Þegar fólk brýtur gegn hvort öðru refsum við því byggt á hugmyndum sem við köllum ‘réttlæti’, þetta réttlæti er ákveðið af hlutlausum aðilum sem fylgja ákveðnum reglugerðum (lögum). Það er ekkert réttlæti án hlutleysis, þegar einhver nauðgaði konunni þinni þá viltu ‘réttlæti’ en það er ekki þitt að ákveða hvað það réttlæti er. Þitt ‘réttlæti’ ef þú næðir því fram væri því mengað, ekkert nema hefnd.

Væri ég að halda þessu fram ef einhver hefði nauðgað konunni minni (sem dæmi?), auðvitað ekki, það væru talsvert sterkari hvatir en þessi rökhugsun sem ég er að nýta mér núna sem myndu stýra hegðun minni. En við byggjum ekki samfélagið á hvötum, það er ekkert réttlæti án hlutleysis.

Skilgreining réttlætis er auðvitað open for debate, sum lönd iðka enn að taka fólk af lífi fyrir það sem þeirra samfélag telur sérstaklega slæma glæpi (sem er í mínum aldrei réttlætanlegt).

En það skiptir ekki máli, það er mjög einföld prinsipp regla að það er aldrei ‘rétt’ að taka lögin í sínar hendur.