Já það er satt. Það er líka mjög dónalegt að ræða endir á bók, sérstaklega þegar maður veit að einhver sem hefur ekki lesið bókina er að fylgjast með.

Þú varst að segja að titill myndarinnar gæti misskilist sem gagnrýni á frjálsan markað. Êg var að benda á að hvort sem þú notast við hans skilgreiningu (sem honum er velkomið að nota svo fremi sem hann er samkvæmur sjálfum sér, þetta var ekki mín skilgreining) eða þá sem ég tel fræðilega eða sögulega rétta, er ekki hægt að túlka þetta sem gagnrýni á frjálsan markað nema þá að vera gefa sér heldur mikið (það hefði alveg mátt halda því sama fram ef myndinn hefði heiti Corporations: A love story). Þá á ég fyrst og fremst við þetta myndbrot sem þú settir hér inn, ég hef ekki séð myndina.

Meirihlutinn eru margir einstaklingar. Hvernig í ósköpunum heldur þú að það sé hægt að stjórna samfélagi þegar “einstaklingar” mega gera allt sem þeir vilja. Aristóteles sagði að hamingjusamt samfélag byggist á lög og reglum, þessi lög eru sett af meirihlutanum fyrir meirihlutann. Jú vissulega kúgun fyrir t.d sextugann mann sem vill eiga mök við 12 ára stelpur, við erum virkilega að þraðka á mannréttingum hans.

1. Ég er ekki að vanmeta verk Henry Ford. Henry Ford var klár vélvirki og skarpsýn stjórnandi. Það sem ég er að gagnrýna fyrst og fremst er þá hugmynd að gróðafíkn hafi haft gífurleg áhrif á vísindalegar og tæknilegar framfarir. Svo er einfaldlega ekki. Þegar honum gafst loks tóm til að grúska í vélum (sem vill svo til að var innan einkafyrirtækis, hjá Edison) betrum bætti hann vélina vegna þess hann hafði áhuga á því. Honum langaði að framleiða ódýr farartæki handa öllum svo hann stofnaði fyrirtæki. Allar mikilvægustu uppfinningar hans og hugmyndir komu til vegna áhuga hans á því að búa til ódýr farartæki. Ódýr vél, sérhæfing starfsmanna, fjöldaframleiðsla og færibandið. Í stað þess að einbeita sér af því að græða sem mest einbeitti hann sér af því að auka framleiðni, m.a. með því að borga starfsmönnum sínum margfalt betur en nokkur keppinautur og að leyfa langtíma starfsmönnum að njóta arðsins. Þetta er það sem gerði honum kleyft að afreka mikið, ekki einhver ósvalandi gróðafíkn. Í raun er ekkert sem bendir til þess að hann hafi verið gráðugur.

Þú verður að skilja að ég er ekki að dásama ríkisframkvæmdir eða hagkvæmni ríkisrekinna fyrirtækja. Almennt séð er ríkið ekki sérstaklega hagkvæmt. Háskólar eru hins vegar mjög sérstakar stofnanir sem njóta almennt gífurlegs frelsi. Enginn í ríkisstjórninni ákveður hvað fræðamenn eiga að vera gera. Háskólinn býður upp á umhverfi þar sem menn geta grúskað svo til án afskipta í eigin fræðum og hafa aðgang að töluverðu fé til þess (þó það mætti gera betur).

Fyrirtækjum sem ganga mjög vel almennt reyna að endurskapa sambærilegt umhverfi, þar verða oft tæknilegar framfarir. Þar sem starfsmenn fá sanngjörn laun, gefst tóm til þess að sérhæfa sig á sínu sviði og þeir njóta arðsemi fyrirtækisins. (Getur skoðað Google sem dæmi og borið saman við Ford fyrirtækið undir stjórn Henry Ford).

Málið er að þegar menn reyna að vera sanngjarnir og leitast frekar við að gera betur vegna þess þeir hafa áhuga á því, þá gengur betur. Þegar menn blindast af gróðafíkn gengur almennt illa (skoðaðu bankakerfið hér, hver er munurinn á sparisjóðum og fjárfestingabanka?).

2. Nei, það er alls ekki gott dæmi um einkavæðingu, hún mistókst hrapalega. Hvað væri gott dæmi um einkavæðingu á þessu sviði?

Ég skil ekki alveg hvað þú ert að fara með pælingar þínar um tryggingar. Ertu að segja að einkarekið tryggingafélag ætti ekki að selja tryggingar gegn minniháttar óhöppum vegna þess að þá myndi fólk krefjast meiri og betri þjónustu frá einkareknum spítala en þau þurfa vegna þess að tryggingarnar borga það? Ef svo er, hvers vegna ætti tryggingafélagið ekki að ráða því og hvers vegna væri það endilega slæmt? Það myndi bara hækka iðgjöldin

Heldur betur.