Woooow geðveikur þráður marrhh :D Já, er sammála þér:D Make a big treath now :D

Bætt við 10. apríl 2007 - 23:24
Gleymdir samt að minnast a mig þarna :(

Stutt :O

olloolollololol

Ég er 1337 spammari skommz.

i'm blue dabadírabadæ!

Og btw, geta korkar af /sorp komist inná þennan heilaga lista? Erum við ekki bara of mikið sorp :C?

Ég skal hjálpa “ BUSH ROKKAR!”

Korkar á /sorp geta ekki komist á heitar umræður, annars væri allt þar frá sorpinu! ^^

En ég skal svo sem spamma þetta ef þú vilt, af því þú nefndir mig þarna! ;O

ÉG ER BÚINN AÐ SVARA ÖLLUM KOMMENTUM Á HELVÍTIS KORKINUM !!!!!!!!!!!!!

ekki gleima regzu á listan þinn hún kann að spamma

ég er búinn að tvöfalda svarafjölda á þessum korki á ég veit ekki hvað fáum mínútum og þú skalt ekki dirfast að segja að ég hafi ekki lagt mitt í þennan kork litla ógeð

þið lötu sorparar getið ekki einusinni svarað einu kommenti frá mér meðan að ég svara heilum korki í heild sinni
´
ég er hinn eini sanni sorpari

sorp korkar voru teknir útaf vegna beiðni stjórnenda /sorp (fyrir svona ári, einu og hálfu kannski?) vegna óþroskaðra fleimara :/

sorp kemst ekki í heitar umræðu

hmmm tækifæri til að tala um mig hmm ég er karkin með yfir eitt eista og ég gét talað með endaþarminum … næstum ég næ bara einum tón :S ég spila WARCRAFT ekki wów því vów er ekki tölvuleikur það er lífstíll í neihvæða átt ef þú skilur mig ef þú ert að lesa þá er ég að selja líkama minn :D

Og hvað erum við komin með mörg álit?

Þemalagið fyrir þennan kork: Eye of the Tiger.

Haha, það er geðveikt..

P.S: Kemst Sorpið í heitar umræður?:O

Ég skal spamma brátt! Á að vera að læra… Greinilega er ég ekki að því.

En kúl! Kerfið mitt er enn í hávegum haft!

svariiið mééééééér orð frá samviskuni :D

Yayness

I'm part of the madness=D

éra komenta

ég er ..

að….

hjálpa

til…

Halló

Ég er stráku

LALALALA

Ritgerðasmíð er eitt þeirra verkefna sem flestir háskólanemar þurfa að takast á við fyrr eða síðar á námsferli sínum. Vegnar þar ýmsum betur og ýmsum miður. Stærsti þröskuldurinn er yfirleitt skilningur á ritgerðarefninu, en einnig er það til í dæminu að nemendur eigi í erfiðleikum með sjálft ritgerðarformið. Vel samsett ritgerð auðveldar oft höfundi jafnt sem lesanda að átta sig á viðfangsefninu. Því verða hér á eftir rædd nokkur einföld frumatriði, er lúta að uppbyggingu ritgerða, efnistökum, framsetningu og heimildanotkun, sem vert er að hafa í huga þegar námsritgerð er samin.

Fyrst er þá að gera sér grein fyrir því að ritgerðir lúta lögmálum sem unnt er að þekkja og fara eftir til þess að auðvelda sér smíðina. Þessi lögmál eru nokkurs konar eðlislögmál ritgerðarformsins. Þau byggjast á því að ritgerðir hafa upphaf, miðju og enda, á sama hátt og venjulegt símtal. Hver þessara hluta gegnir ákveðnu hlutverki í ritgerðarheildinni og einn lykillinn að góðri ritgerð er í því fólginn að hafa rétta hlutann á réttum stað í réttu hlutverki.

Þó að almennt sé venjan að skipa ritgerðum niður í þrjá hluta, inngang, meginmál og niðurstöðu, er að sumu leyti heppilegra að skipta þeim í fjóra þætti eftir hlutverkum: inngang, bakgrunn, úrvinnslu og niðurstöðu. Hlutverk inngangs er að kynna ritgerðarefnið fyrir lesandanum, setja fram vandamálið eða viðfangsefnið sem ætlunin er að ræða og kynna í hvaða röð fjallað verður um það. Í bakgrunni eru forsendur málsins raktar, það sett í samhengi og lýst þeim atriðum sem taka þarf afstöðu til. Þá er komið að úrvinnsluhluta ritgerðarinnar. Það er sá hluti þar sem höfundur setur fram skoðanir sínar á efninu og rökstyður þær. Að þessu loknu eru dregnar saman helstu niðurstöður ritgerðarinnar. Þær á að leiða af því sem sagt hefur verið í köflunum á undan og svara spurningunni sem sett var fram í innganginum. Jafnframt er það hlutverk lokaorðanna að leiða frá efni ritgerðarinnar til almennari hugleiðinga sem opna nýjar hliðar á viðfangsefninu eða benda á ný viðfangsefni eða víðari sjónarhorn.

Ritgerðin myndar þannig eina heild þar sem viðfangsefnið er fyrst kynnt fyrir lesandanum, forsendur málsins síðan skýrðar fyrir honum, þá komið á framfæri skoðun höfundar og röksemdum, og þær að lokum dregnar saman og settar í víðara samhengi.

Annað atriði sem valdið getur vandkvæðum við ritgerðasmíð er hvernig tökum á að taka ritgerðarefnið og hvernig best er að rökstyðja mál sitt. Til að ná tökum á viðfangsefni ritgerðarinnar má byrja á því að velta fyrir sér hvað felist í þeirri skoðun sem er til umfjöllunar, um hvað hún snúist og við hvaða forsendur og rök hún styðjist. Með því að athuga hvað felst í skoðuninni, greina viðfangsefnið og íhuga rökin fyrir því, er um leið verið að varpa fram spurningum sem nota má til þess að skoða ýmsar hliðar á viðfangsefninu. Afstaðan sem er að lokum tekin til viðfangsefnisins byggist þá á könnun á efninu, rannsókn á því og þar af leiðandi á einhvers konar þekkingu á því, sem er í eðli sínu hlutlæg og beinist að rannsóknarefninu sjálfu.

Til þess að setja fram mál sitt á sem skýrastan hátt er mikilvægt að setningarnar í ritgerðinni séu höfundinum skiljanlegar og í eðlilegu, rökréttu samhengi hver við aðra. Jafnframt er mikilvægt að leitast við að hafa það saman sem saman á. Þegar einhver ein meginhugmynd er til umfjöllunar er oft gott að fara þá leið að (1) setja fyrst fram hugmyndina, (2) rökstyðja hana síðan með almennum orðum, þ.e.a.s. tilgreina ýmsar ástæður sem renna stoðum undir hana, og (3) gefa síðan nánara dæmi til útlistunar. Þá fæst skipulegri og gleggri yfirsýn yfir efnið en ella. Þetta gildir einnig um einstakar rökfærslur eða liði í þeim. Sem dæmi mætti nefna eftirfarandi tilvitnun:

[1] Skák er sprottin upp úr hernaði. [2] Í fornöld tóku óvinaherir sér stöðu í næstum beinum fylkingum, með nær því jöfnu millibili. Hershöfðingjar gerðu myndir af vígstöðunni og sýndu tilfærslur herja, til þess að gera liðsforingjum sínum fyrirætlanir sínar ljósar. Þannig komu upp hernaðarleikir eins og skák. [3] Ef til vill hefur Hannibal, fyrir orrustuna við Cannae, dregið línur á borð og sett á steina, til þess að skýra hversu hann hygðist haga bardaganum.

Rökfærslur má vitaskuld setja fram á mjög mismunandi hátt og fer það nokkuð eftir viðfangsefninu hvernig best er að taka á þeim málum. Aðalatriðið er þó það að röksemdir eru til þess ætlaðar að renna stoðum undir einhverja skoðun og eru því ekki sjálfstæðar heldur ávallt í tengslum við þá skoðun sem þær eru röksemdir með - eða móti ef því er að skipta.

Enn eitt atriði sem vill vefjast fyrir nemendum á fyrsta ári er hvernig vísa á til heimilda í ritgerðinni. Hlutverk tilvísana er að auðvelda lesandanum að átta sig á því við hvað ritgerðarhöfundur styðst í máli sínu og hvert hann sækir heimildir sínar. Til eru ýmiss konar tilvísanakerfi sem nota má í þessu skyni, sum einföld og sum flókin, og ber að forðast að blanda þeim saman. Einfaldasta kerfið byggist á neðanmálsgreinum. Þar má lesa (í þessari röð) nafn höfundar, heiti greinar eða bókar, útgáfustað, ártal og loks blaðsíðutal. Heiti greina eru oftast höfð innan “gæsalappa” en heiti bóka skáletruð. Þannig mætti í þessari grein vitna í þau umæli Kristjáns Kristjánssonar heimspekings að öll helstu boðorð skólakennara varðandi ritgerðasmíð séu til þess eins að brjóta þau. Sé notað einfalt tilvitnanakerfi af þeim toga sem hér er lýst er vitnað til bókarinnar með því að setja neðanmálsgrein . Ef aftur þarf að vitna í sama rit er tilvitnunin endurtekin í styttri mynd með því að tilgreina nafn höfundar og stytt heiti bókar eða skammstafanir eins og tilv. rit. eða op. cit. . Í sjálfu sér skiptir minnstu hvaða tilvísanakerfi er notað, hvort sem það er einfalt eða flókið og hefur á sér vísindalegt yfibragð eða ekki. Aðalatriðið er að það gegni hlutverki sínu vel og því skiptir mestu að nota eitthvert eitt kerfi rétt og forðast að blanda þeim saman. Athuga ber að beinar, orðréttar tilvitnanir í önnur rit eru hafðar innan gæsalappa í meginmáli, séu þær innan við þrjár línur að lengd eða þar um bil, en séu þær lengri eru þær teknar út sérstaklega, sbr. tilvitnunina í Emanuel Lasker hér að ofan. Yfirleitt eru námsritgerðir annað hvort heimildaritgerðir eða rökfærsluritgerðir. Þegar um heimildaritgerðir er að ræða er megináherslan lögð á öflun og ekki síst úrvinnslu heimilda, en þegar um rökfærsluritgerð er að ræða er greining á viðfangsefninu og rökstudd afstaða höfundar til þess í fyrirrúmi. Í báðum tilvikum er nauðsynlegt að ritgerðarhöfundur kunni að vitna til heimilda á markvissan hátt og færa þau rök fyrir máli sínu sem nauðsynleg eru. Jafnframt þarf að byggja ritgerðina þannig upp að hún veiti lesandanum skipulega yfirsýn yfir efnið sem um er að ræða.

Framsetning efnisins, rökfærsla og heimildanotkun er aðeins önnur hlið málsins; hin hliðin og sú sem er ekki þýðingarminni, er skilningur á efninu. Hann fæst reyndar ekki alltaf fyrr en menn setja niður fyrir sér á blað það sem þeir eru að velta fyrir sér í huganum. Rétt saman sett ritgerð, þar sem vel er haldið á heimildanotkun og rökstuðningi, getur því verið höfundum til nokkurrar glöggvunar ekki síður en lesendum.

Tekið saman handa nemendum í heimspekilegum forspjallsvísindum við Háskóla Íslands. Tilvitnunin er í bók Emmanuels Lasker, Kennslubók í skák, Reykjavík, 1952, blstal vantar.

Núna rétt í þessu var ég að ljúka við ritgerð um uppljóstranir í viðskiptaheiminum. Það verður seint sagt að um mikið meistaraverk sé að ræða, enda erfitt að gera málefni sem þessu nokkur góð skil á sjö síðum. Á þessum sjö síðum gjörnýti ég svo að vissulega plássið þannig að vart mun sjást í hvítan blett á blaðinu vegna prentsvertu.

En það er gott að þetta verkefni sé frá og nú mun ég einbeita mér að ritgerð um ákveðin vers í Jónasarbók, en það er ein af spámannabókum Gamla testamentisins. Þá ritgerð ætla ég að reyna að komast sem lengst með á næstu dögum, enda bíða nú hryllilega umfangsmikil verkefni er tengjast námskeiðum sem ég sit nú hjá hinum ágæta prófessor, dr. Jóni Ma. Ásgeirssyni.

Þá er ég einnig með ágæta ritgerð í skrifum í námskeiði hjá dr. Vilborgu Auði Ísleifsdóttur, en hún er einhver skemmtilegasti kennari sem ég hef setið tíma hjá. Þó vissulega séu þeir flestir afar ágætir, hver á sinn hátt.

Núna á eftir er mér boðið á forsýningu nokkuð áhugaverðrar myndar og hver veit nema ég tjái mig að einhverju leyti um hana síðar í kvöld.

Þjóðirnar í samstarfinu hafa sett sér það markmið að styrkja stoðir viðskipta á
milli landanna og stuðla að því að Doha-þróunarstefna WTO nái fram að
ganga. Í þessu augnamiði hafa G10-þjóðirnar skuldbundið sig til að vinna í
nánu samstarfi við aðrar þjóðir innan WTO og þróa áfram landbúnaðarstefnu
landanna þannig að öll aðildarríki geti unað sátt við sinn hlut. Áhrif G10-
ríkjanna á stefnumörkun í alþjóðaviðskiptum með landbúnað eru meiri en á
flestum öðrum sviðum viðskipta og ríkin hafa skapað sér ákveðna sérstöðu
á meðal annarra aðildarríkja WTO. Hins vegar er mikilvægt að ríkin leggi á
vaðið og einsetji sér að leiða baráttu fyrir afnámi verndartolla og annarra hafta
í alþjóðaviðskiptum með landbúnaðarvörur - og helst afnámi tolla á öllum
vörum í fyllingu tímans.
Það er hátt reitt til höggs, en að sama skapi er til mikils að vinna. Nýlegar
rannsóknir gefa til kynna að ef viðskiptahömlur á milli landa í þjónustu,
iðnaði og landbúnaði væru felldar niður ásamt útlutnings- og
framleiðslustyrkjum til landbúnaðar myndi það stuðla að fimmtungsheildarvexti
alþjóðaviðskipta. Sér í lagi vekur eftirtekt að hvergi yrði vöxtur
alþjóðaviðskipta meiri en með landbúnaðarvörur, enda á markaður með þær
það sammerkt um allan heim að sitja fastur í viðjum styrkja- og
niðurgreiðslukerfa sem vinna meiri skaða en gagn til lengri tíma litið.
Fram hjá þeirri staðreynd verður ekki litið að ávinningur af frjálsræði í
alþjóðaviðskiptum með landbúnaðarvörur er meiri en í öðrum greinum. Sú
staðreynd atvikast af því að styrkjakerfi og höft á landbúnaði eru
framleiðslubjagandi í eðli sínu. Sökum þessa stuðlar afnám styrkja og tolla að
því að virkja á nýjan leik samband framboðs og eftirspurnar á mörkuðum
Ísland og alþjóðaviðskipti
7
með landbúnaðarafurðir. Ef marka má nýlegar rannsóknir má áætla að stærsti
hluti þess velferðarábata sem verður til við afnám tolla og styrkjakerfis myndi
renna til Vesturlanda en um 40% af velferðarábatanum myndu hins vegar falla
þróunarríkjum í skaut. Ekki þarf að fjölyrða um það, að sé ábatinn reiknaður
sem hlutfall af landsframleiðslu vænkast hagur þróunarlanda margfalt á við
hag Vesturlanda.
Í umræðu um þróunarhjálp hefur því verið haldið fram að afnám
viðskiptahindrana sé greiðasta leiðin til að lyfta hundruðum milljóna manna
í þróunarlöndum upp úr sárri fátækt og að viðskiptahvetjandi aðgerðir séu
eina færa leiðin til að soltnir íbúar þróunarlanda fái tækifæri til að lifa á annan
máta en frá höndinni til munnsins. Niðurstöður rannsókna skjóta stoðum
undir þessa fullyrðingu enda er það einörð skoðun skýrsluhöfunda að afnám
viðskiptahindrana á framleiðsluvörur þróunarríkja sé besta þróunaraðstoð
sem völ er á og að Íslendingar eigi að ganga fram fyrir skjöldu í þessum efnum
og hvetja aðrar G10-þjóðir til hins sama.
Tiltölulega lágt framlag þróunaraðstoðar sem hlutfall af landsframleiðslu
þróunarríkis hefur mikil áhrif á hagvöxt á hvern einstakling í þróunarlandi.
Hins vegar er jaðarábati aukinnar þróunaraðstoðar tiltölulega lítill. Ef litið er
til hagtalna í álfunni á árunum 1970-1995 kemur í ljós að hagvöxtur á mann
dróst saman samfara vaxandi þróunaraðstoð, þar sem hún hefti efnahagslega
framþróun og hvata til viðskipta. Á sama tíma líta sömu þjóðir og veita
þróunaraðstoð fram hjá því að afnám viðskiptahindrana myndi örva
efnahagslíf þróunarríkjanna þar sem frumkvöðlar í löndunum myndu finna
leiðir til að framleiða vörur á hagkvæmari máta en nú er gert - án
þróunaraðstoðar.
Sökum þessa má þróunaraðstoð sín lítils í samanburði við alþjóðaviðskipti.
Rannsóknarmiðstöð um samfélags- og efnahagsmál
8
Með þróunaraðstoð fylgir gjarnan sá böggull skammrifi að stjórnvöld í
fjarlægum löndum íhlutist um hvernig útdeila skuli fjármagni sem leiðir til
óhagkvæmrar nýtingar framleiðsluþátta. Alþjóðaviðskipti, t.a.m. með
landbúnaðarvörur þróunarlanda, eru hins vegar til þess fallin að stuðla að
hagkvæmustu nýtingu takmarkaðra framleiðsluþátta, enda er það erlendum
framleiðanda í hag að uppskera hvers árs sé hámörkuð í þróunarlandi.
Sá sem fellir niður viðskiptahindranir hagnast síst minna en sá sem getur
aukið útflutning vegna þessa. Rannsóknir á helstu gangráðum hagvaxtar í
heiminum gefa til kynna að þau lönd sem aukið hafi veg fríverslunar hafi búið
við hæst langtímahagvaxtarstig. Þó ber að líta til þess að ekki er um klárt
orsakasamhengi að ræða, þar sem ógerningur er að einangra fríverslun frá
öðrum hagstjórnaraðgerðum. Hins vegar má benda á að ekki fyrirfinnst eitt
einasta dæmi þess að lokað hagkerfi hafi notið langvarandi hagvaxtar en hins
vegar má finna mýmörg dæmi um samspil afnáms viðskiptahindrana og
hagvaxtar ríkja allt aftur til sjöunda áratugar síðustu aldar. Enda skyldi engan
undra: alþjóðaviðskipti stuðla öðrum þáttum fremur að því að lönd sérhæfi
sig í framleiðslu þeirra vara sem þau njóti hlutfallslegra yfirburða í. Kenningin
er síður en svo ný af nálinni - en er jafnrétt nú og hún var þegar
hagfræðingurinn David Ricardo setti hana fram við dagsbrún nítjándu aldar.
Í kenningunni er bent á að sérhver þjóð eigi að sérhæfa sig í framleiðslu þeirra
vara sem hún hafi hlutfallslega yfirburði í framleiðslu á - þ.e. þeirra vara sem
hún getur framleitt með lægri tilkostnaði en aðrar þjóðir. Með
milliríkjaviðskiptum geti sérhver þjóð því boðið til sölu vörur sem hún
framleiðir á hagkvæmari máta en aðrar þjóðir og fengið í skiptum vörur sem
kostnaðarsamara er fyrir hana en aðrar þjóðir að framleiða. Niðurstaðan er sú
að allar þjóðir hagnast á viðskiptunum, burt séð frá upprunalegi úthlutun,
t.a.m. náttúruauðæva, enda stuðla alþjóðaviðskipti að aukinni hagkvæmni
með sérhæfingu og betri nýtingu framleiðsluþátta.
Ísland og alþjóðaviðskipti
9
Styrkir, innflutningskvótar og höft af ýmsum toga vinna hins vegar gegn því
að þjóðir sérhæfi sig í framleiðslu þeirra vara sem hlutfallslegir yfirburðir
þeirra liggja í. Að sama skapi er velferðartap samfélagsins á fleiri sviðum en
því sem markast af óhagkvæmri framleiðslu. Útflutningsstyrkir voru t.a.m.
algengir á síðustu áratugum í íslenskum landbúnaði vegna þess að eftirspurn
eftir framleiðslu innlendra bænda var takmörkuð á því verði sem þeir buðu á
alþjóðlegum mörkuðum. Að sama skapi kemur óhagkvæmnin fram í því að
innlendir skattgreiðendur eru með útflutningsstyrkjum í raun að greiða niður
verð á vörunni fyrir erlenda neytendur - hér er því um hreina tekjutilfærslu að
ræða. Að sama skapi ber að líta til þess að sóunin sem á sér stað fyrir tilstuðlan
útflutningsstyrkja er enn víðtækari þar sem styrkirnir viðhalda
ósamkeppnisfærri framleiðslugrein í heimalandi.
Sú röksemd heldur varla vatni að mörg þróunarríki séu illa í stakk búin til að
af hafa hag af alþjóðaviðskiptum, þar sem mörg þeirra skorti innviði og
stofnanir til að hafa hag af þátttöku í alþjóðaviðskiptum. Uppbygging
stofnana og annarra innviða samfélagsins er réttilega mikilvæg stoð frjálsra
viðskipta. Án eignarréttar er til lítils að rækta garðinn ef nágranninn getur
óáreittur uppskorið án þess að sá og rækta. Öfugt við það sem gjarnan er
haldið fram í umræðunni eru frjáls viðskipti - markaðshagkerfið - forsendan
fyrir traustum innviðum.
Eins og drepið var á að ofan hafa frjáls alþjóðaviðskipti bein áhrif á þjóðarhag
í gegnum samspil gangráða s.s. hagvaxtar, atvinnustigs og nýsköpunar - en að
sama skapi hafa þau mótandi áhrif á stofnanir samfélagsins, lífsgæði, frið og
nýsköpun um víðan völl. Sér í lagi eru samkeppni og eignarréttur sterkur
hvati til nýsköpunar. Enda liggur það í hlutarins eðli; samkeppni á milli
framleiðenda er sterkasti hvatinn til bættra framleiðsluferla og aukinnar
hagkvæmni, enda er óhagræði myllusteinn um háls frjálsrar samkeppni sem
Rannsóknarmiðstöð um samfélags- og efnahagsmál
10
aðeins næst fyrir tilstuðlan haftalausra alþjóðaviðskipta. Samkeppni í
framleiðslu kallar enda á stöðuga framþróun sem finnur sér farveg í gegnum
nýsköpun og hugvit einstaklinganna.
Viðskiptastefna Vesturveldanna, sér í lagi Evrópusambandsþjóðanna, G10-
ríkjanna og Bandaríkjanna, í málefnum landbúnaðar hefur lagt lamandi hönd
á alþjóðleg viðskipti með landbúnaðarvörur. Ríkin rembast eins og rjúpan við
staurinn og auka í sífellu framleiðslu sína á landbúnaðarafurðum og vernda
innlenda framleiðslu í of ríkum mæli gegn innfluttum afurðum, t.a.m. frá
þróunarlöndunum
Umræða um niðurfellingu viðskiptahafta á þróunarlöndin er talsverð en
framkvæmdin hefur legið á milli hluta. Þannig þarf ekki að velkjast í vafa um
að verulega hallar á vaxtarmöguleika þróunarríkja á meðan verndarstefna
Vesturveldanna beinist gegn framleiðslu þróunarríkja á landbúnaðarvörum.
Þrátt fyrir hugsanlega mikinn ágóða af afnámi viðskiptahindrana stunda
næstum öll stjórnvöld inngrip í alþjóðaviðskipti af einhverjum toga. Það getur
reynst þrautinni þyngra að aflétta viðskiptahindrunum og draga úr styrkjum
til greina sem hafa notið þeirra um árabil.
Síbreytilegt umhverfi stjórnmála stuðlar að því að stefna stjórnvalda er lítt
breytanleg gagnvart málefnum sem eiga sér öfluga talsmenn í gegnum
sérhagsmunahópa, s.s. bænda og annarra framleiðenda. Að öllu jöfnu álíta
stjórnmálamenn það ekki vænlegt frá pólitísku sjónarmiði að tala fyrir
opinberum stjórnvaldsaðgerðum sem munu leiða til atvinnumissis fyrir hóp
einstaklinga. Skiptir þá engu máli hversu fáa einstaklinga um ræðir eða
hversu mikill ábati og velferð myndi fylgja í kjölfarið fyrir heildina. Í annan
stað getur það verið hagkvæmara fyrir stærri þjóðir að fella ekki niður
Ísland og alþjóðaviðskipti
11
viðskiptahindranir í einni svipan heldur að fylgja gangi mála á
alþjóðavettvangi.
Ísland ætti því að stefna að því að aflétta viðskiptahindrunum eins fljótt og
unnt er án tillits til hvort aðrar þjóðir geri slíkt hið sama. Slík stefna myndi
stuðla að auknum hagvexti og þjóðfélagslegri velferð til langs tíma litið og
stuðla að því að íslenskt hagkerfi geti blómgast enn frekar fyrir atbeina
þekkingar og sérhæfingar - til hagsbótar öllum þorra manna - jafnframt því að
leggja lóð á vogarskálina í þeirri viðleitni að styðja þróunarlöndin til
sjálfshjálpar.
Rannsóknarmiðstöð um samfélags- og efnahagsmál
12
1. Inngangur
Undanfarinn áratug hefur Ísland siglt hraðbyr í frjálsræðisátt. Fjármagnsflutningar
hafa verið gefnir frjálsir, skikki komið á ríkisfjármálin og skuldir
greiddar, ríkisfyrirtæki einkavædd, skattar á fyrirtæki lækkaðir og rammi
hagstjórnar er orðinn eins og best verður á kosið. Á minnsta kosti einu sviði
hefði þó mátt ganga hraðar fram - á vettvangi alþjóðaviðskipta.
Á Íslandi ríkir afturhald þegar kemur að fríverslun og til marks um það er
landið í hópi hinna svo kölluðu G10-ríkja, sem saman standa af Íslandi, Ísrael,
Japan, Kóreu, Líktenstein, Máritíus, Noregi, Sviss og Tævan - en ríkin eru með
mestu verndarstefnuna í landbúnaðarmálum af öllum löndum
Alþjóðaviðskiptamálastofnunarinnar (WTO). Þessi ritgerð er skrifuð til að
tíunda kosti alþjóðaviðskipta, til að benda á að Ísland er á þessu sviði í hópi
afturhaldsömustu þjóða heims og til að hvetja ráðamenn til að láta af þessu
afturhaldi, ekki eingöngu með eigin hagsmuni heldur einnig hagsmuni
þróunarlandanna í huga.
G10-hópurinn samanstendur af þjóðum innan WTO sem bundist hafa
böndum og sett sér það markmið að styrkja viðskiptastoðir landanna og
stuðla að því að markmið Doha-lotunnar nái fram að ganga. Þannig hafa
fulltrúar G10-ríkjanna skuldbundið sig til að vinna náið með öðrum
aðildarríkjum í WTO að því að þróa áfram landbúnaðarstefnu landanna
þannig að öll aðildarríki geti unað sátt við sitt.
Ísland og alþjóðaviðskipti
13
Grunnhugmyndir G10-ríkjanna í málefnum landbúnaðar snúa að því að efla
hag landbúnaðarframleiðslu til að styrkja stoðir hennar, m.a. út frá
byggðasjónarmiðum og sögulegum sjónarmiðum. Ríkin hafa jafnan bent á að
mikilvægi innlendrar landbúnaðarframleiðslu felist öðrum þáttum fremur í
öryggis- og umhverfissjónarmiðum og undir svipaðar röksemdir taka flestar
þjóðir innan WTO. Með öðrum orðum, þessi ríki eru hvað áköfust þegar
kemur að því að verja landbúnað og halda viðskiptahöftum á því sviði.
Áhrif G10-ríkjanna á stefnumörkun í alþjóðaviðskiptum með landbúnað eru
meiri en á flestum öðrum sviðum viðskipta. Sökum þessa er mikilvægt að
G10-ríkin falli frá núverandi verndarstefnu í málefnum landbúnaðar og leiði
baráttuna fyrir afnámi verndartolla og annarra hafta í alþjóðaviðskiptum með
landbúnaðarvörur. Þannig eykst velferð í heiminum og þróunarlöndunum
verður hjálpað til að verða bjargálna.
Í desember 2005 munu ríki heims koma saman í Hong Kong og semja sín í
milli um aukið frelsi í alþjóðaviðskiptum. Í þeim samningum verður Ísland á
bremsunni hvað varðar landbúnaðarmál sem eru okkur sjálfum til skaða og
þróunarlöndunum einnig. Okkar helsta niðurstaða er að Ísland eigi að afnema
öll höft og að landið eigi að yfirgefa G10-hópinn fyrir samningalotuna sem
hefst í Hong Kong í desember 2005 og stuðla þannig að aukinni verslun með
landbúnaðarvörur. Ekki eingöngu myndi velferð á Íslandi aukast við það að
höftin yrðu rofin og við myndum leggja lið baráttu fyrir því að þróunarlöndin
hæfu raunhæfa sjálfbæra sjálfshjálp.
Það er löngu ljóst að landbúnaður er óverulegt hagsmunamál fyrir Íslendinga
og í raun er óskiljanlegt að Ísland skuli vera í hópi þeirra ríkja sem reka
harðasta verndarstefnuna í landbúnaðarmálum í heiminum. Enda eru
Íslendingar að meginstefu til talsmenn frjálsra og haftalausra viðskipta, hvort
Rannsóknarmiðstöð um samfélags- og efnahagsmál
14
sem litið er til verslunar, iðnaðar, þjónustu eða annarra sviða hagkerfisins.
Landbúnaður hefur hins vegar setið eftir. Sjálfsagt er ekki um að kenna skorti
á skilningi á gildum frjálsra viðskipta og jákvæðum áhrifum þeirra á
þjóðarhag. Það er hins vegar ekki viðfangsefni þessarar ritgerðar að rekja
hagsögulegar skýringar á því hversu erfitt hefur reynst að opna landbúnað
fyrir frjálsum viðskiptum og hvers vegna landbúnaður er alltaf undanskilinn
í umræðu um hagkvæmni viðskipta. Ef þessi ritgerð fjallaði um gildi frjálsra
viðskipta í verslun, iðnaði eða þjónustu myndu velflestir taka umræðuna sem
gefnum hagfræðilegum sannindum. Eðlilegast væri fyrir Ísland myndi
yfirgefa G10-hópinn fyrir fund Alþjóðaviðskiptastofnunarinnar. Þannig
myndi Ísland sýna gott fordæmi og rjúfa samstöðu þessara afturhaldsríkja
auk þess sem áhrif á velferð á Íslandi yrðu nokkur. Nú gæti einhverjum þótt
það óraunhæf niðurstaða að lóð Íslands vigtuðu eitthvað í alþjóðasamningum
sem þessum. En það er nú samt svo að allar sprungur sem hægt er að setja í
G10-hópinn stuðla að því að samstaða innan hans molni og því fyrr sem það
gerist því betra.
Ritgerðin er skrifuð fyrir Rannsóknarmiðstöð um samfélags- og efnahagsmál
(RSE). Höfundar nutu aðstoðar fjöldamargra einstaklinga við gerð hennar og
var fanga víða leitað. Skýrsluhöfundar vilja sérstaklega þakka Birgi Tjörva
Péturssyni, framkvæmdastjóra RSE, fyrir ánægjulegt og gifturíkt samstarf og
hagfræðingunum Axel Hall og Birgi Þór Runólfssyni fyrir margar góðar
ábendingar.
Reykjavík, í desember 2005
Tryggvi Þór Herbertsson
Halldór Benjamín Þorbergsson
Rósa Björk Sveinsdóttir
Ísland og alþjóðaviðskipti
15
2. Hagvöxtur og alþjóðaviðskipti
Engin einn efnahagslegur þáttur er jafnmikilvægur þjóðum og jafn og
stöðugur hagvöxtur en án hans er ógerningur að auka velmegun allra
þjóðfélagsþegna. Málum er jafnan háttað þannig að í uppsveiflu er
vaxtarhraði hagkerfisins yfir meðaltali sem ýtir undir verðbólgu sem getur
haft mjög víðtækar afleiðingar á bæði eigna- og tekjuskiptingu í þjóðfélaginu.
Ef hagvöxtur er hins vegar undir meðallagi bindast böndum stöðnun
hagkerfisins, atvinnuleysi og lægri kaupmáttur launa sem kemur illa við þá
þjóðfélagshópa sem hafa hvað minnsta aðlögunarhæfni á vinnumarkaði.1
Eðli máls samkvæmt er hagvaxtarstig ólíkt á milli landa. Þannig hefur
lífsafkoma í Suður-Kóreu batnað stórkostlega eftir Kóreustríðið á meðan íbúar
Norður-Kóreu lepja dauðann úr skel. Viðlíka umskipti eru engin tilviljun enda
sýnir fjöldi rannsókna að samband er á milli hagvaxtar og hagskipulags, boða
og banna. Markaðurinn hefur sannarlega borið sigurorð af ráðstjórninni. Frjáls
alþjóðaviðskipti hafa ráðandi áhrif á hagvaxtarstig þjóða bæði til skemmri og
lengri tíma og fjöldamörg dæmi eru um að lönd hafi notið mikils hagvaxtar til
langs tíma við það að draga úr hömlum á alþjóðaviðskipti og má þar til að
mynda nefna löndin Kína, Tævan og Suður-Kóreu.
Frjáls alþjóðaviðskipti stuðla þó ekki ein og sér að langvarandi hagvexti landa.
Flestir eru sammála um að auk alþjóðaviðskipta séu tæknibreytingar,
Rannsóknarmiðstöð um samfélags- og efnahagsmál
16
frjálsræði markaða, fjármagnsstofn, mannauður, rannsókna- og þróunarstarf,
auðlindir og stöðugt stjórnarfar - auk vel skilgreinds eignaréttar - allt þættir
sem skipta sköpum fyrir velmegun þjóða. Panagariya (2003) dró þetta saman
í eina málsgrein: " [...] fríverslun er nauðsynlegt en ekki nægjanlegt skilyrði
fyrir langvarandi hagvexti".
2.1 Hagstjórn og hagvöxtur
Helsti mælikvarði á velferð landa er verg landsframleiðsla á mann. Þegar
þróun velferðar og umfang alþjóðaviðskipta í heiminum eru skoðuð sést að
þessir þættir hafa tvímælalaust tilhneigingu til að hreyfast í takti.2 Engu að
síður er erfitt að fullyrða að heildarvöxtur landsframleiðslu á mann í
veröldinni sé tilkomin vegna aukinna alþjóðaviðskipta, enda er ekki hægt að
útiloka að aðrar hagstjórnaaðgerðir hafi leitt til aukinnar velferðar. Hins vegar
er það engum vafa undirorpið að aðgerðir sem miða að því að auka
alþjóðaviðskipti hafi jákvæð áhrif á velferð þjóðfélagsþegna.
Fjöldi rannsókna styður það að sterkt samband sé á milli frjálsræðis í
alþjóðaviðskiptum og hagvaxtar. Þannig reyndu Sachs og Warner (1995b) að
svara því hvort að lönd sem eru opin hafi notið meiri hagvaxtar en þau sem
teljast lokuð á tímabilinu 1970-1989.3 Í ljós kom að vanþróuð lönd sem voru
Ísland og alþjóðaviðskipti

Áfangalýsing
Lagður er grunnur að vinnubrögðum í stærðfræði, nákvæmni í framsetningu, röksemdafærslum og lausnum verkefna og þrauta. Meginviðfangsefni eru upprifjun á talnameðferð og jöfnur. Enn fremur er fjallað um hnitakerfið og jöfnu beinnar línu. Áhersla er lögð á að varpa ljósi á hlutfallshugtakið frá mörgum hliðum.

Auk styttri verkefna vinni nemendur a.m.k. eitt samvinnuverkefni eða ritgerð, t.d. um hagnýtingu stærðfræðinnar í daglegu lífi.

Lesa meira
STÆ 103 Jöfnur, rúmfræði og hlutföll
Áfangalýsing
Lagður er grunnur að vinnubrögðum í stærðfræði, nákvæmni í framsetningu, röksemdafærslum og lausnum verkefna og þrauta. Meginviðfangsefnin eru á sviði rúmfræði en jafnframt er talnameðferð rifjuð upp og jöfnur. Fjallað er um nokkur hugtök evklíðskrar rúmfræði og hlutverk hennar í vestrænni menningu, hnitakerfið og jöfnu beinnar línu. Áhersla er lögð á að varpa ljósi á hlutfallshugtakið frá mörgum hliðum.

Auk styttri verkefna vinni nemendur a.m.k. eitt samvinnuverkefni eða stutta ritgerð, t.d. um rúmfræði í sögulegu eða menningarlegu samhengi.

Lesa meira
STÆ 122 Rúmfræði
Áfangalýsing
Lagður er grunnur að vinnubrögðum í stærðfræði, nákvæmni í framsetningu, röksemdafærslum og lausnum verkefna og þrauta. Meginviðfangsefnin eru á sviði rúmfræði. Fjallað er um nokkur hugtök evklíðskrar rúmfræði og hlutverk hennar í vestrænni menningu. Áhersla er lögð á að varpa ljósi á hlutfallshugtakið.

Auk styttri verkefna vinni nemendur a.m.k. eitt samvinnuverkefni eða ritgerð, t.d. um rúmfræði í sögulegu eða menningarlegu samhengi.

Lesa meira
STÆ 192 Jöfnur og hlutföll, fyrri hluti
Áfangalýsing
Námsefni grunnskóla er rifjað upp, aðallega meðferð heilla talna og brota og prósentureikningur. Lagður er grunnur að vinnubrögðum í stærðfræði, nákvæmni í framsetningu, röksemdafærslum og lausnum verkefna og þrauta. Meginviðfangsefni eru upprifjun á talnameðferð og jöfnur. Farið er yfir fyrri hluta áfangans STÆ 102 sem er aðallega talnareikningur, einföld algebra og jöfnur. Lesa meira
STÆ 193 Jöfnur og hlutföll
Áfangalýsing
Námsefni grunnskóla er rifjað upp, aðallega meðferð heilla talna og brota og prósentureikningur. Lagður er grunnur að vinnubrögðum í stærðfræði, nákvæmni í framsetningu, röksemdafærslum og lausnum verkefna og þrauta. Meginviðfangsefni eru upprifjun á talnameðferð og jöfnur.
STÆ 202 Algebra og föll A

Áfangalýsing

Í áfanganum er lagður grundvöllur að skilningi á rauntalnakerfinu og áhersla lögð á dýpkun fallhugtaksins ásamt góðri færni í algebru. Ennfremur er fjallað um ójöfnur, ýmis algeng föll og algebru í sögulegu samhengi. Auk smærri verkefna vinni nemendur a.m.k. eitt samvinnuverkefni eða ritgerð um efni tengt inntaki áfangans, t.d. um sögulegt efni.

Lesa meira

STÆ 203 Algebra og föll
Áfangalýsing
Í áfanganum er lagður grundvöllur að skilningi á rauntalnakerfinu og fallhugtakinu ásamt góðri færni í algebru. Fjallað er um ýmsar gerðir jafna og ójafna og algebru og tugabrot í sögulegu samhengi.

Auk smærri verkefna vinni nemendur a.m.k. eitt samvinnuverkefni eða ritgerð um efni tengt inntaki áfangans, t.d. um sögulegt efni.

Lesa meira
STÆ 292 Jöfnur og hlutföll, seinni hluti
Áfangalýsing
Lagður er grunnur að vinnubrögðum í stærðfræði, nákvæmni í framsetningu, röksemdafærslum og lausnum verkefna og þrauta. Meginviðfangsefni eru upprifjun á talnameðferð og jöfnur. Farið er yfir seinni hluta áfangans STÆ 102 og áhersla lögð á að varpa ljósi á hlutfallshugtakið frá mörgum hliðum. Enn fremur er fjallað um hnitakerfið og jöfnu beinnar línu. Unnið er með prósentur, vexti og veldi. Lesa meira
STÆ 303 Hornaföll, vigrar og talningarfræði
Áfangalýsing
Efni áfangans er vigrar og hornaföll, tengsl algebru og rúmfræði í hnitakerfi og kynning á talningarfræði. Enn fremur er fjallað um sögulega þróun hornafræði og hagnýtingu þekkingar á hornaföllum, m.a. við landmælingar.

Áhersla er lögð á að nemendur kynnist flatarmyndafræði í hnitakerfi og læri að sanna helstu reglur þar að lútandi og beita þeim. Valdar sannanir eru teknar til umfjöllunar. Auk styttri verkefna vinni nemendur a.m.k. eitt samvinnuverkefni eða ritgerð um efni tengt inntaki áfangans.

Lesa meira
STÆ 313 Tölfræði og líkindareikningur I
Áfangalýsing
Fjallað er um töluleg gögn og myndræna framsetningu á þeim með myndritum, einkennistölur fyrir gagnasöfn og dreifingu og undirstöðuatriði líkindareiknings á endanlegu útkomurúmi, þar á meðal frumatriði talningar- og fléttufræði. Verkefni eru unnin með aðstoð reiknitækja og a.m.k. eitt verkefni er unnið í samvinnu nokkurra nemenda.

Lesa meira
STÆ 403 Föll, markgildi og deildun
Áfangalýsing
Efni áfangans er um vísis- og lograföll, markgildi og deildun algengra falla. Fjallað er um deildun og markgildi í sögulegu samhengi og hagnýt verkefni sem leysa má með deildareikningi.

Áhersla er lögð á að nemendur fái góða innsýn í deildareikning og geti rökstutt helstu reglur þar að lútandi. Auk stuttra æfinga vinni þeir a.m.k. eitt samvinnuverkefni eða ritgerð um efni tengt inntaki áfangans.

Lesa meira
STÆ 413 Tölfræði og líkindareikningur II
Áfangalýsing

Fjallað er um normlega dreifingu og aðrar líkindadreifingar, úrtök og tölfræðilegar ályktanir, fylgni o.fl. Nemendur vinna nokkur stærri verkefni einir og í samvinnu við aðra nemendur. Verkefnin eru unnin með aðstoð reiknitækja.

Lesa meira
STÆ 503 Heildun, runur og raðir
Áfangalýsing

Efni áfangans er um heildun, deildajöfnur, runur og raðir. Auk þess að kenna ýmsar aðferðir við lausnir á verkefnum er lögð áhersla á hagnýtingu í ýmsum fræðigreinum. Gert er ráð fyrir að nemendur skili verkefnum reglulega. Skal lögð áhersla á skýra og skilmerkilega framsetningu.

Lesa meira
STÆ 513 Strjál stærðfræði
Áfangalýsing

Efnissvið áfangans eru mengjafræði, rökfræði, talningarfræði, reiknirit og talnafræði. Náttúrlegar tölur eru sameiginlegt viðfangsefni þessara sviða. Allt efni áfangans er undirstaða undir tölvunarfræði en einnig aðra stærðfræði. Auk dæmareiknings skulu nemendur skila a.m.k. einu samvinnuverkefni eða stuttri ritgerð um valda þætti í námsefninu eða tengdu efni.

Lesa meira
STÆ 523 Rúmfræði
Áfangalýsing

Meginefni áfangans er þrívíð rúmfræði, með og án hnitakerfis, og keilusnið. Gert er ráð fyrir að nemendur skili verkefnum reglulega. Auk dæmareiknings skulu nemendur skila a.m.k. einu samvinnuverkefni eða stuttri ritgerð um valda þætti í námsefninu eða tengdu efni.

Lesa meira
STÆ 603 Yfirlitsáfangi
Áfangalýsing

Í áfanganum eru ýmis atriði eldra námsefnis tekin til athugunar við lausnir á verkefnum. Auk þess er bætt við ýmsu nýju efni og má þar nefna tvinntölur, fleiri gerðir deildajafna og frekari hagnýtingu heildareiknings. Gert er ráð fyrir að nemendur skili reglulega heimaverkefnum sem krefjast staðgóðrar þekkingar á námsefni fyrri áfanga. Í verkefnunum skal flétta saman eldra og yngra námsefni. Lögð skal áhersla á skýra framsetningu lausna.

Góðan daginn!

Fjöldi lestra:
673
HEHEHEHEEHEHEHEHEHEHAHAAHAHAHAHEHHEHEHAHAHAH!!!!
bara sexhundruðsjötíu og þrír HEHEHGEH

hvað eru mörg comment komin?????

Bætt við 14. apríl 2007 - 19:02
okay, okay ég ætla að byrja telja, en þið skuluð líka telja. okay? því ég er ekkert svo góður í lífsleikni.

okay ég taldi 142 og nennti ekki meira.. það var svona sirka about helmingurinn

nei


oh damn, i fell for it

jei ég átti 700 lesturinn!!

Sorpið kemst ekki á heitar umræður og þar sem þú vissir það ekki ertu núbbakex =D

okei ég skal gera það

Ertu í Brekkuskóla? :O

Nei, ok, misskildi :O

ekkert komment 1apríl fyrr en nuna

Þú segir það já.