“Fókus gagnrýnendur taka yfirleitt einhverja óþekkta raflistamenn og gefa þeim fimm stjörnur.”

ath.: raftónlistarmenn sem ÞÚ þekkir ekki. Hefurðu prófað að hlusta á plöturnar btw?

(ekki það að ég hafi mikið af upplýsingum haldbærum um plötudóma Fókuss … en bara!)

hmm. ég er nú alveg sammála mörgum þessara atriða.

annars minnti þetta mig á umræðu sem kom upp í kringum útgáfu einnar Maus plötu, þegar Árni Matt hjá Mogganum gaf alveg henni alveg rosalega góða dóma en í bæklingi plötunnar þökkuðu Maus liðar góðvini sínum Árna Matt sérstaklega vel fyrir stuðning ofl.

Annars hefur það soldið farið í taugarnar á mér að í dómum í Mogganum fyrir erlendar plötur eru alltaf gefnar stjörnur en aldrei fyrir innlendar plötur.

Ég átti einu sinni lag á safnplötu sem Árni Matt sagði um að væri eitt leiðinlegasta lag sem hann hefði heyrt.
Mér fannst það alveg frábær dómur, varð alls ekkert sár sko.

Sumt af því sem þú segir í þessari grein get ég alveg tekið undir en annað er ég ekki alveg að skilja.
Ég get til dæmis tekið undir það að fátt er meira pirrandi heldur en þegar gagnrýnendur fara með staðreyndavillur og það sýnir að þeir séu ekki hæfir að leysa þau verkefni sem þeir hafa tekið að sér.
Mér finnst hinsvegar ekkert að því að tónlistarmenn skrifi gagnrýni. Þeir hafa jú skoðanir eins og aðrir, og þetta er þeirra áhuga mál. Ég vil t.d. benda þér á að Biggi í maus skrifar aldrei um íslenka tónlist í Fréttablaðið þannig að ekki er hægt að saka hann um að vera að gefa vinum sínum góða dóma. Hann er einfaldlega að segja sýna skoðun og gerir þetta bara nokkuð vel að mínu mati.
Þú nefnir að Mogginn hafi góða gagnrýnendur og ég get alveg tekið undir það að vissu leyti en mér finnst samt margir aðrir alveg jafn góðir ef ekki betri. Og þó að þeir séu kanski ekki starfandi tónlistarmenn þarna á mogganum þá þekkja þeir fullt af tónlistarmönnum og því geturðu heldur ekki treyst sanngjarnri gagnrýni frá þeim um íslenska tónlist ( miðað við það sem þú segir um tengsl og kunningsskap í grein þinni).
,,Sánd eru þeir heimskustu af þeim öllum: þeir virkilega fá til sín gesta-gagnrýnendur, en kynna þá samt sem blaðamenn Sánd. Þeir fá Pál Óskar til að gagnrýna Leoncie og auðvitað gefur hann henni góða dóma.“
Ok í fyrsta lagi finnst mér ekkert að því Páll Óskar skrifi um Leoncie. Ég held að hann hafi aldrei spilað inn á plötu með henni en er samt ekki alveg viss og það að hann sé aðdáandi skiptir engu máli. Gagnrýnendurnir á mogganum eru líka aðdáendur sumra þeirra sveita sem þeir skrifa um og þó maður sé aðdáandi þýðir það ekki að maður sé óhæfur til að hafa skoðanir. En hér komum við einmitt að merg málsins, skoðanir. Þetta eru nefninlega bara skoðanir eins manns og ekkert merkilegri en þínar eða mínar skoðanir. Þú segir til dæmis að Páll Óskar gefi Leoncie aðvitað góða dóma, en kanski var það bara vegna þess að hann var að fíla þetta.
Ég hreinlega skil ekki hvað þú meinar með þessu gesta gagnrýna dæmi. Hvað meinar þú að þeir kynni þá sem blaða menn sánd? Þeir þurfa náttúrulega að taka fram hverjir skrifa í blaðið. Mér finnst Sánd bara fínt blað, miklu betra en Undirtónar.
Og svona að lokum þá vil ég benda á hversu þversagnakennt þetta er allt:

þú byrjar að kvarta yfir staðreyndavillum í greinum, en í lokin ertu að kvarta yfir því að menn komi með staðreyndir yfir höfuð s.s. sögu hljómsveitar o.þh. En stuttu áður varstu að kvarta yfir því að Fókus taki fyrir raftónlistarmenn sem engin þekkir, eru þessar staðreynir um hljómsveitina þá ekki nauðsynlegar til að kynna hana fyrir lesendum?

,,Sjaldan er minnst á útsetningar, sánd á plötunni, pródúseringar, lagasmíðar, textagerð, umbrot, frágang eða neitt slíkt”
Þessu er ég alls ekki samála, en gagnrýnendur hafa náttúrulega takmarkað pláss fyrir greinar sínar og geta því kanski ekki eytt endalausu púðri í þetta.

Já,ég get verið sammála að oft á tíðum er ekki hægt að taka mark á þeim eins og mjög margir diskar fá fullt hús stiga hjá Undirtónum en þegar Paul Oscar gagnrýndi Leoncie þá gaf hann henni góðan dóm útaf skemtanagildi ekki útaf gæðum(hefurðu hlustað á t.d. ástin af Sexy Loverboy?Það er ekkert annað hægt en að brosa og hrífast með).
Annars finnst mér Viðar örn á Sánd skemtilegasti penninn(kanski ekki að marka,er í fjölskyduni) þarna og ekki er hann að gagnrýna á hefðbundinn hátt.

Blixta

Sælt tónlistaráhugafólk

Það sem er augljóslega vandamálið hér er að það ríkir ei samhugur um það hvaða skilning á að leggja í hugtakið “gagnrýni”.


Hvað þýðir gagnrýni?
Hvaða merkingu hefur orðið “gagnrýni” í sambandi við skrif um tónlist?
Hefur orðið “gagnrýni” sömu merkingu í daglegu tali og í sambandi við umfjöllun á tónlist?


Ég held að við séum flest sammála um að svarið við síðustu spurningunni sé nei.
Orðið “gagnrýni”, í almennu tali, er frekar neikvætt hlaðið orð. Sá sem gagnrýnir eitthvað hefur þá oftast skoðun á því hvernig hlutirnir “ættu” að vera - þ.e.a.s. sá telur sig vita betur.


Sem færir okkur að næsta vandamáli varðandi umfjöllun á tónlist;
Hvert er hlutverk og skyldur þeirra sem skrifa um tónlist?
Hvaða kunnáttu verður einstaklingurinn að búa yfir til þess að valda því starfi?


Skrif um tónlist geta verið á mjög mismunandi plani (level). Gott dæmi um mjög svo mismunandi skrif um tónlist eru dómar fréttablaðanna á frammistöðu hljómsveitanna sem koma fram á Músíktilraunum. Lengi vel var Morgunblaðið eina fréttablaðið sem sá ástæðu til að fjalla um keppnina og oftar en ekki einkenndust þau skrif af ltilum skilninga á tilgangi keppninnar og beinlínis harkalegum árásum á tónlistarskapanir óharðnaðra unglinga. Smá saman áttuðu þessir “gagnrýnendur” sig á því að þeir voru að beita röngum aðferðum í rýni sinni á hljómsveitirnar. Nú ber meira á uppbyggilegri gagnrýni í skrifum um þessa hljómsveitakeppni. Sem er hið besta mál að mínu mati.



Á seinni árum hefur annað orð verið notað í sambandi við skrif um tónlist; “umfjöllun”. Orðið umfjöllun finnst mér persónulega betur heppnað um skrif fréttablaðanna um tónlist (reyndar alla listsköpun ef út í það er farið).
Oftar en ekki einkennast þessi skrif sterklega af persónulegum smekki höfundar og að mínu mati eru sérlega fáir (sjálf)titlaðir gagnrýnendur, sem reglulega skrifa í fréttablöð á Íslandi, sem halda sig í einhverri fjarlægð frá sínum eigin tilfinningum og upplifunum og þar með ná ekki að leggja óhlutstætt mat á verkið. En þetta er reyndar ekkert alltaf takmarkið með umfjölllun/gagnrýni.

Það kannast allir við það að læra inn á einhvern gagnrýnanda. Þannig getur maður borið sinn eigin smekk við gagnrýnandans og fengið hugmynd um hvort þetta sé eitthvað sem gæti átt við sig. Þannig getur hlutstæð umfjölluni verið alveg jafn gagnleg og óhlutstæð.



Niðurstaðan og mín tillaga er að við byrjum að gera greinarmun á “gagnrýni” og “umfjöllun” og þar af leiðandi greinarmun á “gagnrýnanda” og “umfjallanda”.

Lykilhugtök í “gagnrýni” væru til dæmis; Óhlutstætt mat
Ýtarleg lýsing - jafnvel greining á tónlistinni Samanburður
Kunnáttukrafa - gerð á gagnrýnandann

,,,,,,, (komið endilega með fleiri uppástungur)


Lykilhugtök í “umfjöllun” væru þá;
Hlutstætt mat
Persónulega lýsing - hvernig umfjallandinn upplifði tónlistina
Jafnræði - Allir eru jafn góðir umfjallendur. Engin ein skoðun er “réttari” en önnur.
,,,,,,,,, (fleiri uppástungur einnig þegnar hér)



Komið endilega með ykkar sjónarmið á þessar hugmyndir mínar.