Þetta er reyndar svolítið flókið umræðuefni.

Forn-Grikkir upp leið til finna hvaða nótur hljóma vel saman fyrir hið mennska eyra. Og þeir fundu upp þann skala sem við þekkjum sem C dúr. Nóturnar í honum eru (og formúlan sem þeir notuðu):

C = 264Hz - margfalda með 9/8 til að fá:
D = 297Hz - margfalda með 10/9 til að fá:
E = 330Hz - margfalda með 16/15 til að fá:
F = 352Hz - margfalda með 9/8 til að fá:
G = 396Hz - margfalda með 10/9 til að fá:
A = 440Hz - margfalda með 9/8 til að fá:
B = 495Hz - margfalda með 16/15 til að fá:
C = 528Hz

En ef þú ætlar að finna út tíðnina fyrir annan svipaðan skala í D dúr og notar sömu formúlu þá byrjarðu á D = 297Hz og færð þetta út:

D = 297Hz - margfalda með 9/8 til að fá:
E = 334.1Hz - margfalda með 10/9 til að fá:
F# = 371.3Hz - margfalda með 16/15 til að fá:
G = 396Hz - margfalda með 9/8 til að fá:
A = 445.5Hz - margfalda með 10/9 til að fá:
B = 495Hz - margfalda með 9/8 til að fá:
C# = 556.9Hz - margfalda með 16/15 til að fá:
D = 594Hz

Þarna sést greinilegt vandamál. Ef stillt er út frá C dúr færðu t.d. A = 440Hz en ef þú stillir út frá D dúr þá færðu A = 445.5Hz sem og aðrar nótur eins og E = 330Hz í C dúr en E = 334.1Hz í D dúr.

Hvernig fer maður þá að því að stilla hljóðfærið sitt svo að það hljómi vel í öllum 12 tóntegundunum þegar það eru til margar “réttar” útgáfur af hverjum tóni fyrir sig?
Í vestrænni tónlist var fundið það ráð að skipta áttundinni í 12 hálftóna (semitones) sem eru stærðfræðilega jafn langt frá hvorum öðrum. Með þessu hljómar allt nokkurnvegin rétt eða allavega nógu rétt til þess að hægt sé að spila og semja í öllum tóntegundum.

Út af þessu er svolítill vandi að stilla hljóðfærið sitt. Ef þú t.d. stillir gítar út frá opnum C hljómi þá hljómar opinn E hljómur svolítið “út” eða hann hljómar smá vitlaus og öfugt. En ef þú notar rafmagnsstillitæki þá notar það stærðfræðilegu aðferðina til að stilla. Þ.e.a.s. að allir hljómar spilaðir verða falskir en samt sem áður mjög lítið þannig að þú getur lifað með það.

Þannig geta tíðnirnar breyst eftir því hvað maður er að spila, þ.e. í hvaða tóntegund. Maður getur því notað rafmagnsstillitækið til að stilla hljóðfærið og svo notað eyrað til að fínstilla ef manni finnst þörf á til að passa betur þeirri tóntegund sem spilað er í að hverju sinni.

Hehe neinei, ég sagði nú bara svona. Veit ekkert hvort þetta sé rétt hjá mér eða hvað, hann talaði allaveganna um þetta á tónleikunum.