Veröld Soffíu er ágæt byrjun en ekki mjög ítarleg eða djúp. Hún er líka hálfundarleg þegar kemur að því að segja frá heimspeki á 20. öldinni - einhver sérviska í gangi þá, sýnist mér.

Ég mæli með safni ritgerða eftir Atla Harðarson sem heitir <i>Afarkostir</i> og er gefið út af Heimspekistofnun HÍ. Það ætti að fást í öllum helstu bókaverslunum. Ritgerðirnar eru allar stuttar og skýrar en Atli er gæddur þeim hæfileika að geta sagt frá flóknum málum á einfaldan hátt. Og trúðu mér, heimspekin er nógu snúin þegar, þú þarft ekki á einhverjum að halda sem hefur ekki tök á efninu og flækir það ennfrekar að óþörfu. Atli gaf líka nýlega út annað rit sem heitir <i>Af jarðlegum skilningi</i>. Ég hef ekki enn náð að lesa það allt en hef gluggað aðeins í það og það virðist vera ágætt. Ennfremur hefur Atli gefið út greinasafn um stjórnmálaheimspeki sem heitir <i>Vafamál</i> (gefið út af Hinu íslenzka bókmenntafélagi). Það er líka stórgott rit.

Þá mæli ég líka með öllu sem Þorsteinn Gylfason hefur skrifað. Helstu greinum hans hefur verið safnað saman í greinasöfnin <i>Réttlæti og ranglæti</i>, <i>Að hugsa á íslenzku</i>, <i>Tilraun um heiminn</i> og <i>Tilraun um manninn</i>. Þorsteinn hefur sama hæfileika og Atli til að útskýra flókna hluti á einfaldan máta auk þess sem Þorsteinn er gangandi alfræðiorðabók um allt sem hann hefur áhuga á. Ég lærði margt á því að lesa allt sem Þorsteinn hefur skrifað. Rit Þorsteins eru auk þess hreinn skemmtilestur að mínu mati.

Svo er líka ágætt að lesa eitthvað af helstu verkum heimspekisögunnar en eitthvað hefur verið þýtt af þeim. Ég mæli t.d. með samræðunum <i>Gorgías</i> og <i>Menon</i> eftir Platon (gefnar út af hinu íslenzka bókmenntafélagi). <i>Frelsið</i> eftir John Stuart Mill og <i>Ritgerð um ríkisvald</i> eftir John Locke hafa einnig verið gefnar út á íslensku (af Hinu íslenzka bókmenntafélagi) og eru mjög aðgengileg rit og sígild í sögu stjórnmálaheimspekinnar. <i>Orðræða um aðferð</i> og <i>Hugleiðingar um frumspeki</i> sem bæði eru eftir René Descartes hafa sömuleiðis verið þýdd og einnig <i>Rannsókn á skilningsgáfunni</i> eftir David Hume. Þetta eru allt úndirstöðurit. Auk þess er yfirleitt alltaf góður inngangur að ritunum sem Hið íslenzka bókmenntafélag gefur út og þar er heimspeki viðkomandi höfundar útskýrð og sett í sögulegt samhengi. Ég mæli því með að sleppa ekkki inganginum að þessum ritum. Og ekki má gleyma <i>Ógöngum</i> eftir Gilbert Ryle.

Ég vona að þessi langa upptalning komi að einhverju gagni :)<br><br>_____________________________________
Aut tace aut loquere meliora silentio.

Ég ætla ekki að bera á móti þeim ritum sem Gthth hefur nefnt. En ég mæli með því að þú byrjir á því að lesa góða bók um sögu heimspekinnnar.

Þá er helst að nefna, “Sögu manns andans” e. Ágúst H. Bjarnason.
Þetta eru nokkrar bækur (veit ekki hve margar). Ég las þá með undirtitlinum “Vesturlönd” og varð mjög hrifinn. Hún fjallar um fleira en bara heimspeki, td Dante, Medici ættina á Ítalíu, ss víð umfjöllun. Hún var mjög skemmtileg.

Svo má líka nefna nýlega bók “Heimspekisaga” e. Gunnar Skirbekk & Nils Gilje.
Þetta er þurrara rit, en Saga manns andans, en gefur fína yfirsýn yfir helstu kenningar í heimspeki, og fínt til þess brúks. Ég man að Gthth fannst mætti betur gera og ma þótti honum lélegt að ekki væri minnst einu orði á Bergson í henni, en þessi bók er mjög góð til að öðlast yfirsýn á heimspekina í grófum dráttum.

(Það er e-r ný þýdd bók um heimspekisögu komin á markað, en hún er víst frekar stutt þannig að ég get ekki trúað að hún sé nægilega yfirgripsmikil, né með nægilega mikla dýpt. En eflaust fín byrjun. Áreiðanlega betri en Veröld Soffíu. ;) )

Og ef þú ert sleipur á ensku er “The Story of Philosophy” e. Will Durant ágætis viðbót. En hún er langt frá því að gefa rétta yfirsýn, þar sem aðeins eru teknir fyrir tiltölulega fáir heimspekingar, en margt á henni að græða.

Ef þú hefur áhuga á forngrískri heimspeki (sem er nú eginlega grunnurinn), þá er til mjög fín bók til í Bóksölu stúdenta “The Worlds of The Early Greek Philosophers” e. J.B. Wilbur & H.J. Allen.

Síðan er ég að myndast við að lesa (eða narta í væri eflaust réttari lýsing) “A History of Philosophy” e. Fredrick Copleston, S.J.
Þetta er níu binda verk, samsett af ca 500 bls bókum. Mjög fræðilegt dót, jafnvel of fræðilegt, en afar ítarlegt og hugsanlega nokkuð tæmandi, ef e-r heimspekisögusería kemst nálægt því. ;) Annars þætti mér gaman að frétta af fleiri virkilega góðum heimspekisögu ritum.


En OK, það sem ég mæli með fyrir þig er að þú lesir eina góða heimspekisögu bók, sem gefur þér yfirsýn. Þá ertu í mun betri aðstöðu til að hefjast handa við að lesa hornsteina heimspekinnar, þe frumritin sjálf. Lærdómsrit Hins íslenska bókmenntafélags, er góður staður til að byrja. Þau eru öll mjög vönduð og metnaðarfull, hrein blessun fyrir bókaorma. :)

Ekki má síðan vanmeta það að kíkja hingað á vefinn til að skiptast á skoðunum. Það flýtir án efa töluvert fyrir framförum í hugsun.


Það eru raunar ólíkar skoðanir um bestu nálgun að heimspeki, og ég held að ég og Gthth séum einmitt á sitt hvorum kantinum í því efni. ;)

En líklega getum við Gthth verið sammála um að það er engin sannarlega “rétt” leið til. Bara góðar og slæmar leiðir, í grófum dráttum.

Kv.
VeryMuch

Ég myndi líka benda þér á að fara út fyrir raðir hinnar eiginlegu heimspeki og lesa fræði og vísindi. Þar er um augan garð að gresja. Vísinda- og fræðivíddin er nauðsynleg til að fá kjöt á beinin. Skáldsögur eru ekki síður mikilvægar og enn og aftur þar er hellingur sem vert er að lesa, enda margar hreinræktuð heimspeki. Lestu bara nógu mikið og á sem breiðustum grunni, það eykur greind þína og frumleika.