Hugi.is - Notendur

Hernaðarhyggja (17 álit)

í Stjórnmál fyrir 19 árum, 10 mánuðum

Það er merkilegt hvað hernaðarhyggja virðist vera orðin ríkjandi skoðun í dag. Í dag er borinn til grafar forseti sem helst verður minnst í framtíðinni fyrir að skera niður fé til velferðar- og mannúðarmála en þess í stað steypa ríkasta stórveldi sögunnar í stórskuldir vegna uppbyggingar herafla. Í dag eru við síðan að súpa seiðið af þessu. Risaveldi á brauðfótum sem á ekkert nema milljóna herfylki, sprengivélar og kjarnorkuflaugar til að verja sig mönnum með dúkahnífa. Er nema von að maður...

Rökfræðin og stjórnarskráin (19 álit)

í Heimspeki fyrir 19 árum, 10 mánuðum

Fyrir nokkru kallaði ég eftir því að heimspekingar og rökfræðingar færu fram á ritvöllinn til að sljákka aðeins á rökvillunum sem virðast vaða uppi í pólitískri umræðu. Eins og svar við þeirri bæn, skrifaði Reynir Axelsson, stærðfræðikennari við HÍ þessa líka frábæru grein um synjunarrétt forsetans skv. 26. gr. stjórnarskrárinnar. Þessi grein birtist í sunnudagsblaði Morgunblaðsins 30.maí sl. og hægt að skoða hana í gagnasafni mbl.is Með einfaldri rökfærslu leiðir Reynir út að ráðherra getur...

Heimspekin og stjórnmál (11 álit)

í Heimspeki fyrir 20 árum

Hverjar eru skyldur heimspekinnar í dægurmálaumræðunni? Hef stundum verið að velta þessu fyrir mér, þegar málflutningur stjórnmálamanna virðist vera vaðandi í rökskekkjum. Í þessu sambandi þá hef ég aldrei heyrt fréttamenn leita álit heimspekinga á ummælum sem geta orkað tvímælis, né heldur hef ég tekið eftir því að heimspekingar skrifi greinar til að útskýra og benda á mögulegar rökskekkjur. Þetta er í sjálfu sér undarlegt þar sem það er mjög algengt að fréttamenn leiti til alskyns...

Ábyrgðalaust fé (4 álit)

í Stjórnmál fyrir 20 árum

Nokkuð hefur verið rætt um fé án hirðis. Er hér átt við að þetta fé er ekki á forræði einstaklinga sem eiga það. Þetta er að mörgu leiti kjarnin í rökum frjálshyggjunnar, að eingöngu einstaklingar geta borið fjárhagslega ábyrgð. Fé í eigu samfélags er þannig ábyrgðalaust þar sem ábyrgðin (eignin) er ekki rakinn til eigenda heldur umsjónarmanna, sem geta eytt því án raunverulegrar ábyrgðar, þar sem þetta er ekki þeirra fé, heldur eign félags. Samkvæmt ströngu skilgreiningu ætti hlutafé stórra...

Ílát og innihald (10 álit)

í Heimspeki fyrir 20 árum, 2 mánuðum

Á heimspeki korkinum er grein um heimspekilega stærðfræðina. Hún hefur fengið mig til að staldra aðeins við pælingar um sambandið á milli ílátsins og innihaldsins. Dæmi um ílát og innihald geta verið babúskur, rússnesku trékonurnar sem eru hverjar inni í annarri. Við getum spurt okkur hvaða babúska sé ílát undir hinar og hverjar eru innihaldið. Er það stærsta babúskan sem hinar eru inni í? Hvað ef hún er opnuð og hinar teknar út, er þá næst stærsta babúskan orðin að ílátinu? Eru kannski...

Virðing Morgunblaðsins (17 álit)

í Stjórnmál fyrir 20 árum, 3 mánuðum

Í fjölmiðlastríðinu síðustu mánuðina, eftir innkomu Fréttablaðsins, þá sýnist mér að Morgunblaðið hafi glatað ansi mikið af virðingu sinni og trúverðugleika. Þessi stöðuga staðhæfing sjálfstæðismanna um að ritstjórnum fjölmiðla sé fjarstýrt af eigendum og pólitískum öflum þeim tengum, er farið að hitta mbl. illa fyrir. Blaðið virðist vera svo augljós málpípa sjálfstæðisflokksins að undrum sætir. Það veigrar sér mjög við að fjalla á gagnrýninn hátt um mál sem geta verið flokknum óþægileg. Það...

Stefnt á Mars (21 álit)

í Geimvísindi fyrir 20 árum, 3 mánuðum

Núna á dögunum lýsti forseti Bandaríkjanna því yfir að stefnan hafi verið sett á að senda mannað geimfar til Mars. Hef verið nokkuð hugsi yfir þessari stefnumótun. Ég er þeirrar skoðunar að það skili okkur alltof litlu til að réttlæta kostnaðinn við hana. Mun meiri hagur er að halda áfram að þróa geimþjarka tækni (róbóta) við að kanna yfirborð Mars. Markmiðið væri að byggja um háþróað þjarkasamfélag sem byggir á gríðarlegri gervigreind, aðlögunahæfni og samskiptum manns og tölvu. Það að...

Frjáls samkeppni -hvað er það? (8 álit)

í Deiglan fyrir 20 árum, 4 mánuðum

Ein grundvallar forsenda hagfræði markaðslögmálanna er frjáls samkeppni á sérstök formi, þ.e. fyrirtækin keppa um að ná hylli markaðarins með vöru sem er á hagstæðara verði en vara keppinautanna. Þetta gera fyrirtækin með aukinni hagræðingu í rekstri, tækni við framleiðslu vörunni og við markaðsetningu. Þetta er nokkurn vegin lýsing á þeirri ídeal mynd sem við höfum fallist á þegar rætt er um frjálsa samkeppni. Raunveruleikinn virðist hins vegar annar. Árangur í samkeppni fyrirtækja virðist...

Hvað er synd? (29 álit)

í Heimspeki fyrir 20 árum, 4 mánuðum

Ég var að skoða áhugamál sem nefnist “Syndir”. Greinarhöfundar skrifa þarna um einhver afglöp sem þeir hafa framið og hafa samviskubit yfir. Stjórnandi áhugamálsins tekur skýrt fram að þarna er ekki endilega verið að tala um syndir í biblíulegum skilningi. Nú læt ég liggja á milli hluta hvort hægt sé að ræða um synd í öðru samhengi en biblíulegu og þá sérstaklega í kristilegu, en ætla sjálfur að reyna að átta mig á henni í sínu kristilega samhengi. Nú eru sjálfsagt margir sem hafna kristni...

Glæpur -Hvað er það? (22 álit)

í Heimspeki fyrir 20 árum, 5 mánuðum

Ég veit ekki til þess að til sé ein einhlít skilgreining á glæp. Það má þó setja fram ákveðna forsendur fyrir því afhverju tiltekin hegðun flokkast undir glæp eða ekki. Ég held að ein af grundvallar forsendum þess að eitthvað teljist til glæps er að einhverjir séu fórnarlömb hegðunarinnar. Ef það er ekkert fórnarlamb þá er engin glæpur. Vandin hér er að ýmislegt sem telst vera glæpsamleg hegðun, virðist fremur vera sett í forvarnarskyni en að til sé eiginlegt fórnarlamb. Dæmi um þetta getur...

Heimurinn og forritið (15 álit)

í Heimspeki fyrir 20 árum, 6 mánuðum

Ég ætla ekki að staðhæfa hér að við lifum í forriti. Sé tekið mið af möguleikum tækninnar, þá er það vel hugsanlegur möguleiki. En það er líka margt annað sem er hugsanlegt en er ekki rétt. Ég ætla hins vegar að leika mér að hugmyndinni um að grunneingar heimsins eru upplýsingar, þ.e. orð en hvorki efni né orka. Með frægri jöfnu, e=mc^2 sýnir Albert fram á að efni er í raun bara orka á sérstöku formi. Atóm efnisins er í raun orkuagnir. Þessar orkuagnir raðast saman eftir ákveðinni reglu og...

Velferðakerfi fyrirtækjanna (29 álit)

í Stjórnmál fyrir 20 árum, 11 mánuðum

Nú er það orðið morgunljóst að ríkisstjórnarflokkarnir tveir framsókn og sjálfstæðis eru velferðaflokkar fyrirtækjanna. Boðuð skattalækkun þeirra virðist ekki eiga að hafa annan tilgang en sem útspil atvinnurekenda í komandi kosningum, eða nokkurn vegin með orðum forsætisráðherra: “Skattalækkanir verða ákveðnar nánar í sambandi við kjarasamninga”. Þannig ætlar ríkisvaldið að greiða niður laun landsmanna. Tromp sem launagreiðendur hafa uppi í erminni við komandi kjarasamninga, til að halda...

Örlög Alþýðuflokks og Samfylkingar (19 álit)

í Stjórnmál fyrir 20 árum, 11 mánuðum

Ég hef nokkuð verið að velta fyrir mér hvort örlög Samfylkingarinnar ætli að verða þau sömu og örlög Alþýðuflokksins. Alþýðuflokkurinn náði aldrei fullu risi vegna kröfu hans um markaðvæðingu landbúnaðarins og frjáls innfluttnings á landbúnaðarvörum. Íhaldssamir varðhundar úreltra hugmynda stóðu vörð um staðnað kerfi hafta og miðstýringar. Nú geta getgátur einar sagt okkur til um það hvort frjáls markaðsleið í landbúnaði hefði breytt stöðu íslensks landbúnaðar frá því sem hann er í dag. Það...

Hvað gerist næstu 4 ár? (22 álit)

í Stjórnmál fyrir 20 árum, 11 mánuðum

Ég held að það sé nokkuð ljóst að ríkisstjórn framsóknar og sjálfstæðis muni sitja næstu 4 árin. En þetta verða erfið ár, svona eins og dauðateygjur. Sjálfstæðisflokkurinn mun standa frami fyrir kreppu og óvíst hversu öflugur hann verður að loknu kjörtímabilinu. Flokkurinn skorar þetta lágt, þrátt fyrir að vera með sinn öflugasta leiðtoga um áratugi, hvað gerist þá eftir 4 ár? Stjórnarsetan er ekki fýsileg fyrir flokkinn, en stjórnarandstaða ekki heldur. Flokkurinn hefur ekki lengur...

Skattalækun og hvað? (63 álit)

í Stjórnmál fyrir 21 árum, 1 mánuði

Það er ekki laust við að það setji að mér hroll þegar Davíð Oddsson boðar skattalækkun upp á 21 milljarð króna án þess að tilgreint sé hvar eigi að skera niður. Ég einfaldlega treysti ekki stjórnmálaflokki sem hefur gert einhverja grófustu atlögu að velferðaríkinu frá því að til þess var stofnað. Velferðaþjónusta okkar stefnir hraðbyr í átt að bandaríska beiningakerfinu þar sem um 10% þjóðarinnar er föst í fátækragildru. Þetta er einfaldlega ekki sú sýn sem ég hef á íslenska velferðaríkið....

Hinir hugrökku! (26 álit)

í Stjórnmál fyrir 21 árum, 1 mánuði

Já mikið er nú gaman að vera lítill feitur kall og vera í hópi hinna hugrökku. Já mikið er gaman að vera í hópi hinna staðföstu og viljugu. Já mikið er gaman að vera í hópi góðmenna sem gefa ordur um að sprengja forsetahallir og bjarga örmagna þjóð undan hinum huglausu. Já mikið er gaman að vera lítill feitur kall heima á Íslandi og á Bretlandi og í Bandaríkjunum. Já það er gaman að vera hugrakkur og æsa til stríðs. Etja ungt og efnilegt fólk út í foraðið, blása því stríðsandann í brjósti og...

Hraði þyngdaraflsins (7 álit)

í Vísindi fyrir 21 árum, 1 mánuði

Á vísindavefnum er skemmtileg pæling um hversu hratt áhrif þyngdarsviðsins breiðast út. Niðurstaða þeirrar pælingar er að það er ekki almennilega vitað, engum hefur tekist að mæla hraða þyngarsviðsins. Hraðinn er talinn allt frá því að vera hraði ljósins yfir í það að vera samstundishraði. Eftir því sem ég veit best þá er þyngarsviðið talið sveiga tímarúmið eins og kemur fram t.d. í afstæðiskenningu Einsteins. Í því ljósi vil ég varpa fram þeirri spurningu hvort ekki megi líkja útbreiðslu...

Afhverju olíustríð (49 álit)

í Stjórnmál fyrir 21 árum, 1 mánuði

Nokkrar deilur hafa staðið um hvert sé raunverulegt tilefni árásar bna á Írak. Er það til að koma harðstjóra frá völdum sem hugsanlega hefur yfir hættulegum sýkla- og efnavopnum að ráða, sem má nota í hryðjuverkaárásir á vesturlönd. Eða er það einfaldlega vegna olíuhagsmuna bna. Ég er þeirrar skoðunar að það er bæði og vera má að olíuhagsmunirnir séu yfirsterkari, þ.e. afhverju þessi forgangsröð. Því auðvitað ráða fleiri ríkisstjórnir, sem má skilgreina óvinveittar bna, yfir slíkum vopnum....

Stjórnmál hinna betur settu (39 álit)

í Stjórnmál fyrir 21 árum, 1 mánuði

Í svari fjármálaráðherra við fyrirspurn Rannveigar Guðmundsdóttir, þingmanns Samfylkingarinnar, um breytingar á skattbyrði á árunum 1995 til 2001. að skattbyrði hinna tekjuhæstu hefur lækkað um 8% af tekjum en skattbyrði hinna tekjulægstu hefur hækkað um 7,3% (sjá t.d. visir.is) Það er með eindæmum að heyra fjármálaráðherra réttlæta þessa auknu skattbyrði á hina tekjulægstu, með því að vísa í hækkun kaupmáttar! Eins og hinir tekjuhæstu hafi ekki líka notið aukins kaupmáttar!!! Ef það er...

Stefna þjóðernissinna á Íslandi (101 álit)

í Stjórnmál fyrir 21 árum, 2 mánuðum

Nokkur atriði um stefnu flokks framfarasinna (www.framfarir.net): Á heimasíðu framfarasinna segir: Flokkur framfarasinna er algerlega mótfallinn þeirri stefnu að íslenskt þjóðfélag eigi að þróast út í að verða svokallað fjölþjóðasamfélag þar sem mörg ólík þjóðfélög þróist samhliða. Til að tryggja áframhaldandi frið í landinu, svo og þjóðfélagslega einingu, verður að sjá til þess að hér verði eitt þjóðfélag í framtíðinni en ekki mörg. — Hér væri gaman að vita hvað átt sé við með...

Taugaveiklun Davíðs Oddssonar (34 álit)

í Stjórnmál fyrir 21 árum, 2 mánuðum

Nú virðist kosningarstressið vera að fara með Davíð Oddsson. Fyrir utan ódýrustu kosningarloforð í sögunni að bjóða skattalækkanir, þá er maðurinn farinn að fórna hagsmunum umbjóðenda sinna til að koma höggstað á pólitíska andstæðinga. Það er kannski öllu verra en loforðasúpa sem hann hefur átt að vera búinn að efna fyrir löngu. Sjálfstæðisflokkurinn hefur alltaf lofað skattalækkunum þannig að það er ekkert nýtt. Reyndar hefur flokkurinn staðið við það loforð að hluta, þe. að lækka skatta á...

Pólitískt hugleysi Davíðs (41 álit)

í Stjórnmál fyrir 21 árum, 3 mánuðum

Í grein á korkinu fjallar ritter um nýlega skoðannakönnun um afstöðu Íslendinga til Evrópumála. Þar kemur m.a. fram að aðeins fjórðungur vill sækja um aðild. 26% vilja sækja um, 46% eru andvíg umsókn og 28% eru óákveðin í afstöðu sinni. Það er Fréttablaðið sem stóð að þessari könnun. Í grein sinni ályktar Ritter síðan “ef einhver flokkanna er að íhuga að auka vinsældir sínar með því að gæla við Evrópusambandið virðist það ekki til mikils. Þeir sem voru óákveðnir í afstöðu sinni til flokkanna...

Helví... hluthafinn! (70 álit)

í Deiglan fyrir 21 árum, 4 mánuðum

Stundum er sagt um mannlífið að allir séu að verða eins. Má vera eitthvert sannleikskorn í því, en hins vegar er að verða nokkuð kristaltært að öll hlutafélög eru að verða eins og það sem verra er; þessi sauðasál hlutafélaga er að ganga að kapítalismanum dauðum. Kannski hrópa einhverjir uppyfir sig af slíkt gerist, vandinn er bara að þetta er bara annars konar kapítalismi. En hvað er ég að fara hér? Upp á síðkastið eru öll hlutafélög farin að keppa að sama marki, öll að vinna að því sama, að...

Er til annað en ég? (49 álit)

í Heimspeki fyrir 21 árum, 5 mánuðum

Er hægt að sanna að til sé annað en maður sjálfur. Descartes sagði: ég hugsa því er ég til. Og einhvern vegin virðist vera auðvelt að sanna fyrir sjálfum sér að maður sé til. En ert þú til, eða tölvan sem ég er að skrifa á, stóllinn sem ég sit á? Er þetta ekki bara allt hugarburður, ofskynjanir, blekkingar minnar eigin vitundar? Hvaða þýðingu hefur það fyrir heimspeki ef tekst að sýna fram á að eitthvað annað er til en maður sjálfur, allur þessi efi og leit, hverfur hann þá eins og dögg...

Tíminn og grannfræðinn (19 álit)

í Heimspeki fyrir 21 árum, 7 mánuðum

Ég hef lengi haft áhuga á fræðilegum möguleikum þess að ferðast fram og til baka í tíma. Fyrir utan að eðlisfræðin virðist ekki gera ráð fyrir að slík ferðalög séu tæknilega möguleg, þá eru geta komið upp vandamál sem kollvarpa eðlisfræðinni. Alvarlegasta vandamálið er söguvíddin, hvað gerist t.d. ef einhver ferðast aftur í tímann og drepur ömmu okkar þegar hún er barn að aldri? Einfaldasta svarið er að við munum ekki fæðast og þar með er framtíðinni breytt. Í raun er ómögulegt að ferðast...

Notendur

Hernaðarhyggja (17 álit)

Rökfræðin og stjórnarskráin (19 álit)

Heimspekin og stjórnmál (11 álit)

Ábyrgðalaust fé (4 álit)

Ílát og innihald (10 álit)

Virðing Morgunblaðsins (17 álit)

Stefnt á Mars (21 álit)

Frjáls samkeppni -hvað er það? (8 álit)

Hvað er synd? (29 álit)

Glæpur -Hvað er það? (22 álit)

Heimurinn og forritið (15 álit)

Velferðakerfi fyrirtækjanna (29 álit)

Örlög Alþýðuflokks og Samfylkingar (19 álit)

Hvað gerist næstu 4 ár? (22 álit)

Skattalækun og hvað? (63 álit)

Hinir hugrökku! (26 álit)

Hraði þyngdaraflsins (7 álit)

Afhverju olíustríð (49 álit)

Stjórnmál hinna betur settu (39 álit)

Stefna þjóðernissinna á Íslandi (101 álit)

Taugaveiklun Davíðs Oddssonar (34 álit)

Pólitískt hugleysi Davíðs (41 álit)

Helví... hluthafinn! (70 álit)

Er til annað en ég? (49 álit)

Tíminn og grannfræðinn (19 álit)

Dýr

Dægurmál

Fræði

Leikir

Lífið

Lífsstíll

Margmiðlun

Menning

Skjár

Sport

Tónlist

Tækni

Vélar

Hugi